Foto,ilustracija: Pixabay –

Povodom smrti bebe i akušerskog nasilja u Opštoj bolnici u Sremskoj Mitrovici, zaštitnik građana Republike Srbije, Zoran Pašalić, pozvao je sve žene koje su se suočile sa neadekvatnim ljekarskim pristupom tokom porođaja da se obrate toj instituciji.

Međutim, kako saznaje “Blic”, dugi sudski sporovi i niske naknade štete samo su neki od razloga zašto se pacijenti i njihovi srodnici u Srbiji ne odlučuju da prijave ljekara zbog nesavjesnog pružanja ljekarske pomoći.

To je za “Blic” potvrdila jedna od rijetkih stručnjakinja za medicinsko pravo u Srbiji, dr Hajrija Mujović, viša naučna saradnica Instituta društvenih nauka i potpredsednica Udruženja pravnika za medicinsko pravo. 

Dr Mujović kaže da sudski procesi protiv ljekara mogu da traju godinama kao i da se presude kreću od zatvorske kazne pa do naknade štete koja se, od slučaja do slučaja, kreće od 100.000 dinara za manje štete po zdravlje pa do 900.000 dinara, ili 7,659 eura za smrtni ishod.

Ona se “plaši” da to može da se desi i u slučaju koji se dogodio u Opštoj bolnici u Sremskoj Mitrovici, gdje je ljekar M.M. osumnjičen da je počinio krivično delo teška dela protiv zdravlja ljudi. Z ga to krivično djelo je zakonom, u zavisnosti od preciznije kvalifikacije djela, predviđena kazna zatvora od jedne do osam godina.

Odugovlačenje i korumpirani vještaci

“Krivični postupci se vode po službenoj dužnosti tužilaštva, ali oni dugo traju zato što je tu često sporno pitanje vještačenja. Dolazi do nepodudarnosti nalaza veštaka, pa teškoća u nalaženju adekvatnog, pravog vještaka, tako da ti postupci traju godinama, što je neprihvatljivo sa pravnog stanovišta, ali i sa stanovišta onoga koji je oštećen. Često se odugovlači i ide se na zastarjelost”, objašnjava Hajrija Mujović.

Dr Mujović ističe da se mnoga pravila medicinskog prava ne shvataju na pravi način, te da je sistem nadoknade i pravne zaštite dosta obeshrabrujući za pacijente.

Oni se često pitaju da li ima nekog smisla trpjeti toliku traumu i voditi te postupke, angažovati advokate i na kraju dobiti nešto što ne može sve to da im kompenzuje.

“Primećuje se da postoji velika disproporcija između onog što oštećeni traže i onog što sudovi dosuđuju, odnosno priznaju. Tu nema nekog posebnog obzira što je u pitanju zdravstveni kontekst, već se imovinska i neimovinska šteta odmjeravaju kao u bilo kom odštetnom slučaju koji dođe pred sud u vidu imovinskog zahtjeva”, navodi dr Mujović.

Ističe da se između pokretanja postupka i presude nalaze brojne prepreke u vidu loših zakona, nestručnih sudova, nejasne prakse, nemoralnih ili pristrasnih sudsko-medicinskih vještaka, a tu je i nerazjašnjena konfuzija i među ljekarima i među pravnicima o čemu se zapravo radi.

Osnovni preduslovi da se dođe do pravde na sudu u slučajevima ljekarskih grešaka veoma su loši. Objektivna poteškoća je nepostojanje specijalizovanih sudova ili sudskih vijeća koja bi sudila te predmete, a sudska praksa nije ni razvijena, ni ustaljena po određenim pitanjima.

Smrt dvije bebe u porodilištu

“Sudije nedovoljno poznaju pravnu problematiku vezanu za medicinu. Nema sistematičnog pristupa cijeloj toj materiji. U samoj sudskoj praksi se pojedini pravni instituti miješaju, kao na primer pojam krivičnog djela protiv zdravlja i ljekarske greške, što pravno gledano ne mora biti isto. Nisu dobro razgraničeni ni pojam krivice u krivičnom i u građanskom pravu”, objašnjava dr Mujović.

Prema riječima dr Mujović, problem je i to što sudske odluke o odgovornosti ljekara nisu transparentne i do njih je teško doći, jer ne postoji sudska praksa koja je istraživačka i gdje možete imati pristup nekim predmetima, kao ni javno dostupna statistika koja pokazuje šta se desilo ljekarima protiv kojih su vođeni postupci.

“Mi imamo uvid u sudske odluke koje su samo objavljene u eventualno nekim biltenima. Posljednji podaci do kojih smo došli govore da je u posljednjih 10 godina u Srbiji podnijeto 235 krivičnih prijava protiv ljekara zbog nesavjesnog liječenja. Zbog tog krivičnog djela je osuđen 21 zdravstveni radnik. Sedmoro od njih na zatvorske kazne, a ostali uslovno i novčano”, priča dr Mujović.

Podsjetimo, čak tri porodilje su u posljednja dva dana optužile doktora M. M. za užasno akušersko nasilje u Opštoj bolnici u Sremskoj Mitrovici. 

Dvije od njih su doživjele ono najgore – smrt bebe usljed porođaja – a porodilja Marica Mihajlović (26) je o tome i javno govorila na “Blic televiziji”.