Investiciono-razvojni fond (IRF) skinuo je oznaku tajnosti sa ugovora o kreditu, koji je zaključen sa državnom kompanijom Monteput, za napajanje strujom dionice autoputa Smokovac–Mateševo, a koji je ugovoren na iznos od 38,2 miliona eura. To pokazuje dokument u posjedu nevladine organizacije Akcija za socijalnu pravdu (ASP). Za posao izvođenja radova vezanih za napajanje strujom prve dionice autoputa izabrane su na javnom tenederu dvije privatne kompanije.

Ugovor o kreditu između IRF-a i Monteputa, kojim se finansira taj posao, zaključen je u maju 2019. godine i od tada je nosio oznaku tajnosti, a novi Odbor direktora IRF-a je tu oznaku skinuo na sjednici početkom aprila ove godine. Ugovor o kreditu je zaključen uz grejs period do 36 mjeseci ili tri godine, što je maj naredne godine. Rok otplate kredita je 96 mjeseci ili 8 godina, jednokratna obrada je 152 hiljade eura, dok je ugovorena redovna fiksna kamatna stopa od 3,5 odsto na godišnjem nivou. Kao sredstvo obezbjeđenja kredita ugovorene su 22 mjenice, koje mora da dostavi Monteput, ali IRF može zahtijevati i dodatna sredstva obezbjeđenja. Tako može tražiti mjenice Crnogorskog elektrodistributivnog sistema (CEDIS) i Crnogorskog elektroprenosnog sistema (CGES) kada se potpišu ugovori o otkupu energetske infrastrukture, ili registraciju zaloge ili hipoteke nad opremom i infrastrukturom, koja je finansirana kreditom. Suštinski će vraćanje kredita pasti na ove dvije državne energetske kompanije, koje shodno Zakonu o energetici gazduju elektroenergetskom infrastrukturom u zemlji. Poslovanje dvije energetske kompanije plaćaju potrošači kroz račune za struju. IRF je takođe zadržao pravo smanjenja grejs perioda do datuma početka otplate infrastrukture od strane operatora (dvije energetske kompanije), u skladu sa ugovorima o otkupu. U slučaju spora Monteputa sa CEDIS i CGES o regulisanju prava i obaveza, produženja roka investicije izgradnje energetske infrastrukture ili zaključenja ugovora o otkupu, Monteput se obavezao da će uredno izmirivati kredit, a što može podrazumijevati i zaključenje novog kredita. Podgorički Monteput se takođe obavezao da IRF u razumno kratkom roku obavijesti o svim poremećajima, koji mogu otežati ili onemogućiti uredno vraćanje kredita. U preambuli ugovora o kreditu dvije ugovorne strane se pozivaju na Zakon o autoputu da je autoput javno dobro od interesa za Crnu Goru i Zakon o IRF-u da Fond posluje u cilju podrške ekonomske politike Vlade Crne Gore.

Imajući u vidu značaj koji predmetni kreditni aranžman ima za regionalni razvoj i podršku infrastrukturnim objektima, te samim tim za rast i razvoj ukupne crnogorske ekonomije, Fond odobrava dugoročni kredit – navodi se u preambuli.

Trajno napajanje strujom autoputa trebalo je da bude dio ukupnog ugovora o izgradnji dionice Smokovac–Mateševo, ugovorenog sa kineskom kompanijom China Road and Bridge Corporation (CRBC) za 809 miliona eura. Međutim, bivša vlada nije ugovorila te radove, pa je napajanje strujom moralo da bude dodatno ugovoreno. Prvobitne procjene od strane energetskih kompanije su govorile o potencijalnom dodatnom trošku od 20 miliona, ali je posao na kraju narastao na duplo više, odnosno 38 miliona. Završetak izgradnje dionice autoputa Bar–Boljare značajno kasni. Takođe, kasni i završetak izgradnje elektroenergetske mreže uz tu dionicu, koji je trebalo da budu završeni do septembra prošle godine. Do tog perioda izvođačima je isplaćeno nepunih 15 miliona eura od ugovorenih 38,1 milion eura.

U grejs periodu kamata se obračunava i plaća mjesečno

Na zahtjev Fonda, Monteput će pružiti dodatne instrumente obezbjeđenja potraživanja za slučaj evidentnog nastupanja nepovoljnih finansijskih, komercijalnih i drugih prilika, nepovoljnih političkih prilika, kao i u slučaju propasti, umanjenja vrijednosti ili neodobrenih opterećenja datih sredstava obezbjeđenja. Pored toga, u grejs periodu kamata se obračuna i plaća mjesečno, na iznos iskorišćenih sredstava, a ukoliko Monteput do maja naredne godine ne iskoristi kompletan iznos odobrenog kredita smatraće se da ugovor nije ni zaključen u odnosu na neiskorišteni dio kredita. Ugovor o kreditu potpisali su u ime IRF tadašnji direktor Zoran Vukčević i direktori za finansijski sektor i kreditni sektor Branislav Janković i Zoran Vujović, a u ime Monteputa direktor Jonuz Mujević.

”Završetak izgradnje dionice autoputa Bar-Boljare značajno kasni. Takođe, kasni i završetak posla izgradnje elektroenergetske mreže uz tu dionicu