Saradnja centralnog i lokalnog nivoa u oblasti održive energije i klime, bila je glavna tema radionice „Upravljanje na više nivoa“ koju je organizovala Zajednica opština Crne Gore i Njemačke razvojne agencije GIZ.  Radionica predstavlja dio aktivnosti u okviru projekta EU4 energetska tranzicija: Sporazum gradonačelnika na Zapadnom Balkanu i Turskoj koji zajednički kofinansiraju Evropska unija i njemačko Savezno ministarstvo za ekonomsku saradnju i razvoj (BMZ), a sprovodi GIZ na Zapadnom Balkanu i CPMA u Turskoj.

„Projekat se bavi klimatskim promjenama i podržava energetsku tranziciju na Zapadnom Balkanu i Turskoj povećanjem broja članica Sporazuma gradonačelnika za klimu i energiju  u regionu i pružanjem podrške lokalnim upravama da svoje ambicije u smanjenju emisija gasova sa efektom staklene bašte pretvore u stvarnost i poboljšaju otpornost na uticaje klimatskih promjena, uzimajući u obzir lokalnu raznolikost. Kroz projekat opštine učestvuju u dijalogu o upravljanju na više nivoa za razvoj i implementaciju energetske i klimatske politike. Pristup upravljanja na više nivoa i integrisani procesi planiranja politike će olakšati unapređenje i realistično planiranje i efikasnije procese implementacije politika u zemljama Zapadnog Balkana“, rekla je Jasna Sekulović, koordinator na projektu za Crnu Goru ispred GIZ-a.

Sekulović je istakla da je u okviru projekta pripremljeno 19 lokalnih planova za održivu energiju i klimu SECAP od kojih je do sada usvojene 12. U svakoj od zemalja koja je učestvovala u projektu, uspješno je realizovan po jedan pilot projekat u ovoj oblasti.

“Jedan od ciljeva projekta je unapređenje kapaciteta lokalnih službenika u ovoj oblasti. Tokom njegove realizacije, službenici iz odabranih opština imali  su priliku da učestvuju na raznim konferencijama u regionu i Republici Turskoj u cilju sticanja znanja i razmjene iskustava, kao i na radionicama koje je GIZ u saradnji sa ZOCG organizovao proteklih par godina na teme održive energije i klime i upravljanja na više nivoa“, naglasila je Sekulović. 

Marija Kljajić, koordinator na projektu ispred Zajednice opština Crne Gore je istakla da je u poslednjih par godina, zahvaljujući aktivnostima projekta „EU4ET“ koje smo sprovodili sa Njemačkom razvojnom agencijom GIZ, saradnja Zajednice opština i resornih ministarstva u ovoj oblasti poboljšana.

„Kada je u pitanju zakonodavni okvir napomenula bih da je Zakonom o lokalnoj samoupravi jasno definisana obaveza centralnih organa da prilikom pripreme zakona i akata kojima se uređuju prava i obaveze lokalnih samouprava, moraju biti uključeni predstavnici lokalnih samouprava odnosno Zajednice opština. Takođe, istim zakonom je propisana obaveza da se nacrti odnosno predlozi zakona i akata  dostavljaju JLS-ima odnosno asocijaciji opština na izjašnjenje u roku koji ne može biti kraći od 15 dana“, naglasila je Kljajić.

Ona je podsjetila da Zajednica svojim radom i djelovanjem nastoji da ostvari redovnu i otvorenu komunikaciju sa centralnim vlastima profilišući se kao stručan i ravnopravan partner u kreiranju javnih politika, sa ciljem da riješi probleme u radu lokalnih organa i uspostavi nesmetana  i stalna saradnja sa centralnim nivoom.

„Razmjena ideja i informacija lokalnih i centralnih vlasti treba da ima za cilj  bolje razumijevanje, izgradnju  odnosa povjerenja i obezbjeđenje međusobne stručne, tehničke, finansijske i druge podrške u zajedničkom interesu. Naime, partnerstvo u planiranju i odlučivanju je od suštinskog uticaja na brži razvoj opština, a time i države u cjelini. Ono omogućava racionalno i konstruktivno korišćenje svih raspoloživih resursa u cilju izgradnje podsticajnog pravnog i drugog  okvira za transformaciju države i opština u efikasan servis građana“, istakla je Kljajić.

Po njenim riječima, saradnja i zajedničko zalaganje i rad preduslov su za funkcionisanje i razvoj lokalne samouprave, odnosno države u cjelini, koje u krajnjem treba da predstavljaju efikasan servis građana.

Učenici su bili su prilicu da čuju i iskustva organizacije NetZeroCities koja se sastoji od 33 partnera iz 27 evropskih zemalja, koji upravljaju platformom EU Cities Mission. Projekat podržava 112 evropskih gradova poznatih kao Misija gradova u drastičnom smanjenju emisije gasova staklene bašte kako bi se postigla klimatska neutralnost. Misija gradova EU podržava Evropski zeleni dogovor u izgradnji budućnosti sa niskim emisijama ugljenika, otporne na klimu kroz istraživanje i inovacije.