Još se ne zna razlog jučerašnjeg incidenta sa ekstremno visokim koncentracijama sumpor dioksida u vazduhu iznad Pljevalja.

Sa mjerne stanice u Gagovića imanju u toku jučerašnjeg dana su zabilježene izuzetno visoke koncentracije sumpor dioksida, koje su izuzetno opasne za zdravlje ljudi.

Iz tog razloga se u toku jučerašnjeg dana saopštenjem oglasila i Agencija za zaštitu prirode Crne Gore :

„Danas, 20.03.2023. godine u 12h je izmjerena veoma visoka koncetracija sumpor(IV)oksida SO₂ na mjernom mjestu Gagovića imanje u Pljevljima, koja je iznosila 762,4 µg/m³ ​​​​​.

U komunikaciji sa Centrom za ekotoksikološka ispitivanja smo dobili informaciju da je u poslednjom satu, u 13h, došlo do pada koncentracije SO₂ ispod vrijednosti za obavještavanje javnosti i da ima trend pada. I dalje ćemo pratiti vrijednosti koncetracije ovog polutanta i ukoliko bude potrebno preuzeti definisane korake“.

U vezi jučerašnjeg ekološkog incidenta oglasili su se nadležni iz TE Pljevlja,koji tvrde da su koncentracije SO2 sa dimnjaka bile u redovnim granicama u vrijeme kad su sa državne mjerne stanice u Gagovića imanju zabilježene izuzetno visoke satne koncentracije sumpor dioksida u trajanju od nekoliko sati :

Na osnovu podataka sa Automatske mjerne stanice na TE Pljevlja, nije bilo promjena što se tiče emisije gasova sa dimnjaka TE. Koncentracije su u okviru redovnih granica. Za dostavljanje istih potrebno se obratiti zvanično TE Pljevlja, jer ne postoji obaveza slanja podataka, osim u slučaju inspekcijskih naloga.

Milorad Mitrović, direktor ekološke nevladine organizacije „Breznica“ smatra da je ovo jedan od mnogih ranijih slučajeva ekološkog ekocida, posle kojeg nije utvrđen razlog ekstremnog zagađenja vazduha u Pljevljima.

Takođe smatra da državni organi moraju konstantno tokom čitave godine da rade na rješavanju ekolških problema u Pljevljima, a ne samo u vrijeme kad su Pljevlja po stepenu zagađenosti na listi svjetskih gradova sa najvećim koncentracijama štetnih materija u vazduhu.

Najveća koncentracija SO2 javlja se u gradskim sredinama i velikim industrijskim centrima. Sumpor dioksid se prema sluzokoži očiju i sluzokoži respiratornog sistema ponaša kao jak iritant, a u ljudski organizam se unosi disanjem. Udisanjem malih koncentracija SO2 (0,02 mg/l) nadražuju se respiratorni putevi, najčešće gornji, dok kod asmatičara može da se smanji funkcija pluća.

Udisanjem većih koncentracija (od 0,1 mg/l)  javljaju se ozbiljnija zapaljenja sluzokože disajnih organa i odvajanje površinskog sloja epitela. U reakciji sa drugim jedinjenjima  u vazduhu stvaraju se sitne sulfatne čestice koje dospijevaju u pluća i tamo se nagomilavaju oštećujući membrane alveola čime se smanjuje kapacitet pluća, prodiru u krvotok i u limfni sistem, a u nekim slučajevima mogu dovesti i do smrti.

Naučno je dokazano da se organizam nakon dužeg vremena izlaganja povišenim koncentracijama SO2 navikne na njega, pa čovek ne oseća nikakve smetnje, ali trajne posledice ostaju.

Prema smjernicama Svjetske zdravstvene organizacije za kvalitet zraka u zatvorenim prostorijama, ugalj se zbog visoke toksičnosti ne bi ni smio koristiti za zagrijavanje domaćinstava. Očito je od vitalnog značaja iskoristiti sve raspoložive opcije za prestanak korištenja uglja za grijanje domaćinstava.