Prema rezultatima mjerenja dostupnim sa Mjerne stanice u Gagovića imanju, pored periodičnih veoma visokih satnih koncentracija sumpor dioksida, mogla su se zapaziti u proteklom periodu oktobra mjeseca satna prekoračenja praškastih PM 10 čestica, nekoliko puta veća od zakonom dozvoljenih, kao i dosta visoke koncentracije još opasnijih po zdravlje PM 2,5 čestica u vazduhu u Pljevljima.

Prekoračenja štetnih po zdravlje PM10 čestica su dostigle svoj maksimum protekle noći kad su u vazduhu u Pljevljima u 22 sata na Mjernoj stanici zabilježene nevalidirane satne koncentracije, koje su bile skoro 6 puta veće od zakonom dozvoljenih i iznosile su 275.7 mikro grama po metru kubnom.

Ilustracija

Istovremeno u večernjim časovima su zabilježene izuzetno visoke koncentracije još opasnijih po zdravlje PM 2.5 čestica koje su u 22 sata imale katastrofalan maksimum od 220 mg po metru kubnom.

PM2.5 predstavlja čestične materije (particulate matter – PM) koje imaju prečnik manji od 2,5 mikrometara, što znači da su oko 3% prečnika ljudske dlake.

PM 2,5 čestice ove kategorije su toliko male da mogu biti viđene samo mikroskopom. One su manje od PM₁₀ čestica – veličine 10 mikrometara i takođe se nazivaju finim česticama, koje u određenim uslovima mogu biti viđene i golim okom. PM_2.5 čestice su četiri puta manje od PM₁₀ čestica.

Pošto su vrlo male i lagane, fine čestice imaju tendenciju da ostaju duže u vazduhu nego teže čestice. Ovo povećava šanse da ljudsko tijelo ili životinja udahne ove čestice u pluća. Zahvaljujući svojoj maloj veličini, čestice manje od 2.5 mikrometara su sposobne da prođu nos i grlo, te mogu da prodru duboko u pluća, a čak mogu ući i u krvotok.

Istraživanja su pokazala tijesnu vezu između izlaganja finim česticama i prevremenoj smrti od kardiovaskularnih ili pulmonalnih bolesti. Fine čestice su takođe poznate po sposobnosti da izazovu ili pogoršaju hronična oboljenja kao što su astma, srčani napad, bronhitis i ostale respiratorne probleme.

Ilustracija

Istraživanje objavljeno u Journal of the American Medical Association govori o tome da dugotrajno izlaganje prema PM_2.5 može dovesti do taloženja plakova u arterijama, izazivajući vaskularno zapaljenje i smanjenju elastičnosti arterija, što potencijalno može dovesti do srčanog udara ili šloga. Naučnici koji su sproveli istraživanje su procijenili da za svakih 10 mikrograma po metru kubnom (μg/m³) povećanja finih čestica u vazduhu, postoji do 8% povećanja smrtnosti izazvanih kardiopulmonalnim oboljenjem ili rakom pluća.

Ono što je sigurno je činjenica da na zagađenje životne sredine najviše doprinosi ljudski faktor. Takva situacija je i u Pljevljima, gdje skoro svaki dan neodgovorni građani pale u svojim baštama smeće biljnog porijekla, a ne poštuje se ni selektivno odlaganje otpada u kontejnerima, na šta ukazuju i često zapaljeni kontejneri.

Zabrinjava i pasivnost opštinske Kancelarije za životnu sredinu kad je u pitanju obavještavanje građana Pljevalja o stanju životne sredine, iako imaju mogućnost preko lijepo uređenog zvaničnog sajta opštine Pljevlja. Zato ne čudi što se prilikom ranijih ekoloških protesta ukazivalo da i oni moraju biti aktivniji kad je u pitanju obavještavanje građana o stanju životne sredine i pokrenuti programe edukacije građana kad je u pitanju odnos prema vlastitom zdravlju i zdravlju vlastitih porodica.

Ono što je za pohvalu je činjenica da je Komunalna policija u Pljevljima počela preduzimati konkretnije mjere protiv neodgovornih građana i što će uskoro na dnevni red opštinskih organa doći i rasprava o promjenama u odredbama o komunalnom uređenju grada što bi spriječilo pojedine neodgovorne građane da pale vatru na otvorenom i na taj način još više devastiraju životnu sredinu.