Bugarska ministarka spoljnih poslova Ekatarina Zaharijeva je, poslije Goce Delčeva, uputila kritike vlastima u Skoplju zbog navodnog slavljenja Josipa Broza Tita, navodeći da zemlja koja “želi u EU ne može da slavi jednog od najmračnijih diktatora”.

Zaharijeva je nekadašnjeg jugoslovenskog lidera pomenula govoreći o razlozima zbog kojih će Bugarska uložiti veto na početak pregovora Skoplja sa EU, pošto je prethodno optužila Skoplje za falsifikovanje istorije i prisvajanje bugarskih istorijskih ličnosti.

Gradonačelnik Skoplja, Petre Šilegov je odgovorio da su izjave Zaharijeve “glupost i zamjena teza”.

“Svaka glupost traži odgovarajući alibi. Njena izjava nije ništa do glupost”, rekao je skopski gradonačelnik, podsjećajući da je bugarska vojska, kao saveznik nacističke Nemačke, okupirala Makedoniju 1941. godine, a da su Skoplje oslobodile partizanske jedinice tri godine kasnije.

“Ali shvatam, Bugarsku čekaju izbori”, rekao je Šilegov.

Bugarski portal “Novinite” je istovremeno, objavio komentar prema kojem je za stvaranje makedonskog jezika odgovoran “jugoslovenski šovinizam”, sa ciljem “negiranja bugarskog nacionalnog identiteta”.

Navodno slavljenje Tita posljednja je u nizu zamerki koje je Bugarska iznijela na račun Skoplja uoči početka pregovora Sjeverne Makedonije sa Evropskom unijom.

U čemu je problem?

Bugarska i Makedonija su 2017. godine potpisale Ugovor o prijateljstvu, dobrosusjedskim odnosima i saradnji, koji Skoplje smatra jedinim preduslovom za početak pregovora sa EU.

Vlasti u Sofiji, pak, smatraju da je prije početka pregovora potrebno riješiti pitanja koja se odnose na makedonski nacionalni identitet, odnosno pitanje jezika i identiteta nacionalnih heroja, među kojima je Goce Delčev.

Suštinski, Sofija nastoji da zaustavi zahtjeve da se Makedoncima u Bugarskoj prizna status nacionalne manjine, što će, kako tvrdi Zaharijeva, biti riješeno kada Skoplje prizna da makedonski jezik i identitet imaju bugarske korijene.

Bugarska je jedina zemlja koja blokira potpisivanje sporazuma o upravljanju granicama između Sjeverne Makedonije i Evropske agencije za graničnu i obalsku stražu.

Sofija insistira da se makedonski jezik, nadalje, zove zvanični jezik Republike Severne Makedonije, ili u određenim slučajevima fusnota uz objašnjenje: “Prema Ustavu Republike Sjeverne Makedonije”.

Bugarska navodi i da je “makedonski jezik nastao 1944. godine”, te da može da se računa jedino kao “pisana regionalna forma bugarskog jezika”.