Prema podacima iz Statističkog godišnjaka Instituta za javno zdravlje za 2018. godinu, obuhvat djece rođene 2017. godine vakcinom protiv malih boginja, zaušaka i rubeole iznosio je samo 42,1 odsto, dok je znatno veći procenat vakcina za hepatatis B, BCG i DTaP.

U Izvještaju Instituta se navodi da je u pojedinim opštinama, kao što su Budva, Nikšić nezadovoljavajući obuhvat vakcinom DTaP, koji iznosi čak i manje od 30 odsto.

– Ukoliko se analizira obuhvat na nivou opština, situacija je veoma nezadovoljavajuća, s obzirom na to da je obuhvat u pojedinim opštinama izuzetno nizak, pri čemu postoje opštine s obuhvatima čak ispod 50 odsto, a velika većina opština ostvarila obuhvate ispod 90 odsto – ističu u Institutu.

U isto vrijeme opštine Mojkovac i Žabljak su ostvarile obuhvate više 96 procenta.

– Prvi put je zabilježen obuhvat niži od 30 odsto i to u opštini Budva (28,4 odsto) gdje, ukoliko Dom zdravlja hitno ne započne sprovođenje mjera predviđenih u ovom i prethodnim izvještajima o imunizacijama, posledice po javno zdravlje mogu biti dalekosežne – upozoravaju u Institutu.

Nakon Budve slijedi Nikšić (35,6 odsto).

– Tokom 2018. godine planirane obavezne sistematske primoimunizacije lica određenog uzrasta, tj. djece rođene tokom 2017, izvršene su s obuhvatima od: 42,1 odsto MMP1; 71,93 hepatitis B; 85,82% DTaP-IPV-Hib vakcinom i 92,77% BCG. Revakcinacije su ostvarene obuhvatima od 55,8 sa DTaPIPV-Hib vakcinomudrugoj godini života do 90,9% poslednja doza vakcine protiv difterije i tetanusa u poslednjem razredu osnovne škole. Vakcinacija na rođenju i tokom prve godine života s BCG vakcinom izvršena je s obuhvatom na nivou države od 92,77%, što je zanemarljivo niža vrijednost (0,53 procentna poena) u odnosu na prethodnu godinu (93,3), a opet značajnije viša nego zabilježena 2016. godine (84,6%). Posmatrano po opštinama, obuhvat ispod 95 procenta ostvaren je u više od polovine opština (15 od 23) što predstavlja 3 opštine više nego u prethodnoj godini – navodi se u godišnjaku.

Iz Instituta navode da imunizacija, tj. imunoprofilaksa, predstavlja mjeru zaštite osjetljivih lica od zaraznih bolesti davanjem vakcina i/ili imunoglobulina humanog porijekla, imunobioloških preparata koji sadrže specifična antitijela i monoklonska antitijela.

Određene opštine nešto niže obuhvate su ostvarile usled malog broja obveznika tako da se i jedno nevakcinisano dijete značajnije odražavalo na postignute obuhvate nego veći broj nevakcinisane djece u velikim opštinama.

– Takva situacija je zabilježena u Petnjici (76,2%) i Šavniku (61,5%) u kojima su zabilježeni najniži obuhvati, pri čemu broj nevakcinisane djece iznosi 15 od ukupno 55 novorođenih u obje opštine – navode u Institutu.

Prva revakcinacija s vakcinom protiv dječije paralize sprovedena je s izrazito nezadovoljavajućim obuhvatom na nivou države od 55,8% 61,75%, što je za gotovo 6 procentnih poena niža vrijednost obuhvata registrovanog u prethodnoj godini (61,75%) i gotovo 12 procentnih poena niža vrijednost od one registrovane 2016. godine (67,68%).

– Uspjeh sprovedenih vakcinacija (tri doze vakcine protiv hepatitisa B) na nivou Crne Gore iznosi 71,93% što predstavljanešto niži obuhvat u odnosu na prethodnu godinu (73,45%). Olakšavajuću okolnost predstavlja činjenica da je obuhvat sa jednom dozom 92,70%, dok je dvije doze primilo 88,05% obveznika. Obuhvat iznad 95% registrovan je u tri opštine (isto kao u 2017oj) i to u Pljevljima, Andrijevici i Mojkovcu pri čemu postoje samo još dvije opštine u kojima su obuhvati sa sve tri doze blizu zacrtanih 95%. Radi se o opštinama Kolašin (93,33%) i Herceg Novi (91,08 odsto). Vakcinacija djeceudrugoj godini sa MMR vakcinom sprovedena je sa obuhvatom na nivou države od 42,06 što predstavlja pad od 14,77 procentnih poena u odnosu na prethodnu godinu (57,83%) i svakako otežavajuću i zabrinjavajuću okolnost posebno nakon porasta obuhvata registrovanog u prethodnoj godini – piše u izvještaju.

Roditelji uzdržani prema MMR vakcini

Iz Instituta navode da pomenuti visoki obuhvati predstavljaju činjenicu od posebnog značaja koja ukazuje na to da je vakcinacija kod gotovo svih obveznika započeta, ali i da postoji jako izražen problem neadekvatne pravovremenosti vakcinacija, odnosno da roditelji u Crnoj Gori u suštini ne odbijaju vakcinaciju, već da pokazuju uzdržanost prema određenim vrstama vakcina (MMR) i/ ili vremenu njihovog davanja (druga godina života).

– Obuhvat sa tri doze DTaP-IPV-Hib vakcinom ispod 90% registrovan je u 12 opština (jedna više nego prethodne godine) i to: Petnjica (89,8%), Kotor (89,42%), Ulcinj (86,76%), Bijelo Polje (85,89%), Nikšić (85,61%), Podgorica (84,63%), Berane (81,85%), Cetinje (81,76%), Tivat (81,39%), Bar (78,33%), Budva /78,25%) i Plužine (74,47%). Posebno je nezahvalna situacija u opštinama Budva i Bar, koje, uprkos razvijenoj pedijatrijskoj službi na primarnom nivou, imaju obuhvate ispod 80%. Obuhvat u Plužinama je posledica prije svega malog broja djece u imeniocu (17) i činjenice da je svega četvoro (4) nekompletno vakcinisanih oborilo obuhvat za gotovo 25%. Obuhvat iznad 90% a ispod 95% ostvarile su sledeće opštine: Žabljak (90,91%), Danilovgrad (91,12%), Plav (91,97%), Šavnik (93,33%), Gusinje (94,44%) i Kolašin (95%) – kažu iz Instituta.