Osnovni sud u Prištini osudio je 28. juna Nedeljka Spasojevića na četiri godine i šest mjeseci zatvora zbog učešća u organizovanoj kriminalnoj grupi koja je organizovala ubistvo Olivera Ivanovića.

Dragiša Marković i Žarko Jovanović su osuđeni na po četiri godine zatvora, Marko Rošić na deset, dok je Silvana Arsović oslobođena optužbi.

Optuženi nisu prisustvovali izricanju presude.

Spasojević (policajac) je osuđen za krivično djelo učešće u organizovanoj kriminalnoj grupi koja je organizovala ubistvo i novčanu kaznu od 4.500 evra za neovlašćeno držanje oružja.

Rošić (građanin Sjeverne Mitrovice) je osuđen na deset godina zatvora za djelo učešće u organizovanoj kriminalnoj grupi koja je organizovala ubistvo i 10.000 evra.

Marković (policijski službenik) je osuđen za krivično djelo zloupotreba službenog položaja na četiri godine zatvora, dok je Jovanović (policajac) osuđen na četiri godine zatvora za zloupotrebu službenog položaja i za neovlašćeno posedovanje oružja novčana kazna 1.500 eura.

Silvana Arsović (sekretarica ubijenog Olivera Ivanovića) je oslobođena optužbi da je bila dio kriminalne grupe.

Osuđenima će se uračunati vrijeme provedeno u pritvoru i kućnom pritvoru.

Svi su se ranije izjasnili da nisu krivi za optužbe koje im se stavljaju na teret.

Prethodno je prošle nedjelje Rade Basara, koji je takođe bio policijski službenik u vrijeme kada je Ivanović ubijen, oslobođen optužbi da je bio član ove kriminalne grupe koja je pomagala i organizovala njegovo ubistvo.

Kako je saopštilo Specijalno tužilaštvo u završnoj riječi, od krivičnog gonjenja Basare se odustalo usljed nedostatka dokaza.

Ročišta u slučaju ubistva Ivanovića su često bila odlagana jer se svjedoci ne bi pojavili, dok je nekoliko svjedoka pod zaštitom anonimnosti odbijalo da da izjavu, uz obrazloženje da se ne osjećaju bezbjedno.

Reakcije iz Srbije

Kancelarija Vlade Srbije za Kosovo nazvala je „skandaloznom“ presudu Osnovnog suda u Prištini protiv četvorice građana srpske nacionalnosti u slučaju ubistva Ivanovića.

„Današnja skandalozna presuda protiv četvrto Srbina koje Kurtijevo pravosuđe na sve moguće načine pokušava da dovede u vezu sa ubistvom Olivera Ivanovića, politički je motivisana i instruisana kako bi se dodatno kriminalizovao sa srpskim pravnim aktom i izvršioce ovog mučkog ubistva“, saopštila je Kancelarija Vlade Srbije za Kosovo.

Dodaje se da je presuda donijeta „bez konkretnih dokaza, pod značajnim političkim i medijskim političkom iz Prištine“, te da je „Srbima je presuđeno i prije samog suđenja, a optužba je tokom samog procesa tri puta mijenjana“.

Bojić, Radoičić i Veselinović i dalje u bekstvu

U vezu sa ubistvom Olivera Ivanovića kosovsko tužilaštvo dovodi još Željka Bojića (bivši šef operative Policije Kosova za region sjever), Milana Radoičića (bivši potpredsjednik Srpske liste) i Zvonka Veselinovića (biznismen sa sjevera Kosova).

Protiv njih trojice na Kosovu nije podignuta optužnica jer se nalaze u bjekstvu.

Radoičić i Veselinović se u optužnici pominju kao „vođe kriminalne grupe“, koja je planirala ubistvo Ivanovića.

Inače, Milan Radoičić je nekoliko mjeseci nakon ubistva Olivera Ivanovića postao potpredsjednik Srpske liste, najveće partije Srba koja ima podršku Beograda.

Napustio ju je septembra 2023. kada je preuzeo odgovornost za napad na policiju Kosova u mestu Banjska kod Zvečana, kada je i ubijen jedan kosovski policajac.

Vjeruje se da se Radoičić trenutno nalazi u Srbiji, a decembra prošle godine Međunarodna policijska agencija (INTERPOL) je na zahtjev Kosova izdala i nalog za njegovo hapšenje.

Takođe, Radoičić i Veselinović se nalaze na crnoj listi Sjedinjenih Država zbog učešća u koruptivnim mrežama povezanim sa transnacionalnim organizovanim kriminalom.

Oliver Ivanović je ubijen 16. januara 2018. godine sa šest hitaca u leđa, ispred svojih stranačkih prostorija u Sjevernoj Mitrovici na sjeveru Kosova.

Ubistvu je prethodila hajka protiv Ivanovića tokom predizborne kampanje za kosovske lokalne izbore novembra 2017. godine.

Zbog zastrašivanja Srba na sjeveru Kosova, četvoro kandidata sa njegove liste se povuklo a njemu je u Sjevernoj Mitrovici zapaljen i automobil.

Još se ne zna ubica i nalogodavac

Izricanje presude pred kosovskim pravosuđem u slučaju ubistva Olivera Ivanovića došlo je nakon četvorogodišnjeg sudskog procesa.

Specijalno tužilaštvo je 2020. podiglo treću dopunjenu optužnicu, nakon što je u novembru 2019. podignuta prva a već decembra iste godine dostavljena i druga izmjenjena optužnica.

Međutim, suštinskih izmena u njima nije bilo, odnosno pominju se samo ljudi koji su „svijesno i namjerno pomagali kriminalnoj grupi u cilju izvršenja krivičnog djela ubistva Olivera Ivanovića“, ali ne počinitelj ubistva ili nalogodavac.

U međuvremenu, krajem decembra 2023. godine je Specijalno tužilaštvo podiglo još jednu optužnicu protiv lica sa inicijalima M.M., zbog sumnje da je takođe bio član „organizovane kriminalne grupe“ koja se dovodi u vezu sa ubistvom Ivanovića, ali i zbog „ometanja sudskog procesa“, „zastrašivanja“ i „falsifikovanja dokumenata“.

Pojedini mediji na Kosovu su javili da se radi o Milanu Mihajloviću iz Leposavića pod nadimkom „Pop“, koji je nakon nekoliko mjeseci provedenih u pritvoru takođe pušten da se brani sa slobode.

Oliverov brat, Miroslav Ivanović, je na šestu godišnjicu Oliverovog ubistva za RSE rekao da se on i drugi članovi porodice mogu prepustiti „vremenu da zaliječi rane“ tek kada se pronađe i kazni ubica i nalogodavac.

Dokle je stigao proces u Srbiji?

Pored Prištine, odvojenu istragu je na dan ubistva Olivera Ivanovića, 16. januara 2018. godine, započeo i Beograd. Taj proces se i šest godina kasnije nalazi „u predistražnoj fazi“.

Visoki srpski funkcioneri, uključujući aktuelnog predsjednika Srbije Aleksandra Vučića, su nerijetko u javnost govorili kako znaju ko je ubio Ivanovića, te stajali u odbranu Milana Radoičića.

U junu 2023. tadašnji ministar unutrašnjih poslova Srbije a aktuelni ministar odbrane, Bratislav Gašić, je izjavio da srpske vlasti „tačno znaju“ ko je ubio Olivera Ivanovića, te da je tog čoveka srpska policija tražila od njemačkih organa „pod čijom je zaštitom“. Gašić je bio i na čelu Bezbjednosno-informativne agencije (BIA) u Srbiji.

Nakon što je Njemačka demantovala da štiti ubicu Ivanovića, Gašić je rekao da je njegova izjava pogrešno interpretirana, odnosno da je prenijeta bez znaka pitanja, koji joj daje drugačiji smisao.

Prethodno je na treću godišnjicu ubistva Ivanovića, u januaru 2021., predsjednik Srbije Aleksandar Vučić rekao da srpske službe već mjesecima imaju kompletnu sliku onih koji bi imali motiv i koji bi mogli biti umješani.

On je i sredinom 2019. godine izjavio da „Beograd misli da ima ime ubice Olivera Ivanovića“. U obraćanju javnosti je rekao kako Milan Radoičić „nema veze sa ovim zločinom“.

Oliver Ivanović je bio nosilac liste „Sloboda demokratija pravda – Oliver Ivanović“ kada je ubijen.

Početkom 2014. godine je takođe bio jedan od kandidata za gradonačelnika Sjeverne Mitrovice, kada je priveden zbog sumnje da je počinio ratne zločine.

Apelacioni sud Kosova je u februaru 2017. naložio ponovno suđenje Oliveru Ivanoviću, nakon što je 2016. godine bio osuđen na devet godina zatvora za ratni zločin nad kosovskim civilima tokom 1999. i 2000. godine.

Ponovno suđenje je počelo 24. marta 2017, a 21. aprila Ivanoviću je ukinut kućni pritvor i omogućeno mu je da se brani sa slobode.