U Crnoj Gori je primjetan trend smanjenja broja firmi koje osnivaju strani državljani, dok je istovremeno sve više likvidacija. Prema podacima Poreske uprave, od početka 2024. godine stranci su otvorili 3.370 firmi, što je značajan pad u poređenju s prethodnim godinama. S druge strane, broj zatvorenih firmi porastao je na 1.782. Posebno se ističu podaci za ruske državljane, koji su 2022. godine, nakon početka rata u Ukrajini, masovno otvarali firme u Crnoj Gori, osnovavši gotovo 4.000 preduzeća. Taj broj je bio sedam puta veći nego u 2021. godini. Međutim, u 2024. godini Rusi su otvorili samo 486 firmi, što predstavlja pad od 2.139 firmi u odnosu na 2023. godinu.

Broj privrednih subjekata koje su od početka godine registrovali strani državljani iznosi 3.370, što predstavlja značajan pad u poređenju s prethodnom godinom kada je taj broj iznosio 6.763. Iako je do kraja godine ostalo više od dva mjeseca, teško je očekivati da će doći do značajnijeg rasta. U poređenju s 2022. godinom, kada je bilo registrovano 7.070 firmi, očigledan je trend opadanja.

Podaci koje je portalu Bankar.me dostavila Poreska uprava pokazuju da su u 2024. godini državljani Turske bili najaktivniji u osnivanju firmi u Crnoj Gori. Od ukupno 3.370 novootvorenih firmi, čak 1.876 su osnovali turski državljani, što čini više od polovine. Na drugom mjestu nalazi se Ruska Federacija sa 486 firmi, dok je Srbija na trećem mjestu sa 206 firmi. Njemačka i Ukrajina prate s 98 i 94 registrovane firme, pri čemu je ukrajinsko prisustvo povećano uslijed migracionih tokova izazvanih ratom.

PADA INTERESOVANJE RUSA, OSNOVALI MANJE OD 500 FIRMI

Iako su državljani Turske osnovali najviše firmi, broj je smanjen za 952 firme u odnosu na 2023. godinu, kada je bilo registrovano 2.828 firmi. Posebno zanimljiv je pad u registraciji firmi koje su osnovali Rusi. U 2024. godini registrovali su 486 firmi, što je pad od 2.139 firmi u odnosu na 2023. godinu, kada je bilo registrovano 2.625 firmi. Ruski državljani su masovno osnivali firme 2022. godine, nakon početka sukoba između Rusije i Ukrajine, kada su osnovali gotovo 4.000 firmi, što je bilo sedam puta više nego 2021. godine. Turski džavljani te gorina registivali su 1.481 firmu.

NAJPOPULARNIJE DJELATNOSTI MEĐU STRANCIMA

U 2024. godini, izgradnja stambenih i nestambenih zgrada bila je najčešća djelatnost, s ukupno 324 novoosnovana preduzeća. Na drugom mjestu je nespecijalizovana trgovina na veliko sa 248 novoregistrovanih firmi, dok je treća najpopularnija djelatnost bila ugostiteljstvo, s 210 novih firmi. Sektor kompjuterskog programiranja, kao jedan od najbrže rastućih, zauzima četvrto mjesto sa 160 novih firmi, dok konsultantske aktivnosti vezane za poslovanje i upravljanje zauzimaju peto mjesto sa 121 firmom.

Reklamne agencije su na šestom mjestu sa 120 novoosnovanih firmi, a sektor iznajmljivanja automobila i lakih vozila je sedmi sa 106 novih preduzeća. Na osmom mjestu nalaze se hoteli i sličan smještaj sa 92 novootvorene firme, dok su ostala trgovina na malo i agencije za nekretnine zauzele deveto i deseto mjesto sa 82 i 80 novoregistrovanih firmi.

Zamiljivo je da ove godine konsultantske aktivnosti u vezi s poslovanjem bilježe najveći rast, sa 121 novoosnovanom firmom, dok u 2023. godini nije bilo registrovanih firmi u ovoj djelatnosti. Ostale djelatnosti, poput izgradnje stambenih i nestambenih zgrada, ugostiteljskih usluga i kompjuterskog programiranja, zabilježile su smanjenje broja registrovanih firmi u odnosu na prethodnu godinu.

PORAST LIKVIDACIJA STRANIH FIRMI

Kada se uporede podaci za ovu i prethodnu godinu o broju privrednih subjekata koje su osnovali stranci i likvidiranih firmi, jasno da stanci sve češće likvidiraju svoje poslove. Podaci Poreske uprave pokazuju da je broj obrisanih privrednih subjekata u 2024. godini, a čiji su osnivači strani državljani je 1782, dok je prošle godine likvidrano 1374.

Sektor kompjuterskog programiranja prednjači po broju zatvorenih firmi, s 112 likvidacija. Slijede konsultantske aktivnosti s 106 ugašenih preduzeća, te nespecijalizovana trgovina na malo sa 70 zatvorenih firmi. Reklamne agencije su na četvrtom mjestu sa 67 ugašenih firmi, dok su specijalizovane dizajnerske djelatnosti zatvorile 62 preduzeća.

Među ostalim sektorima s visokim brojem likvidacija su trgovina na veliko sa 52 firme, IT konsultantske usluge sa 40, te obrada podataka i pružanje aplikacionih usluga sa 37 ugašenih firmi. Iznajmljivanje nekretnina bilježi 33 zatvorene firme, a inženjerske djelatnosti i tehničko savjetovanje 32 likvidirana preduzeća.