Propisivanje minumuma broja stanovnika da bi se dobio status opštine u krajnjem treba da obezbijedi smanjenje trenda formiranja malih opština, naveli su iz Ministarstva javne uprave. Oni su predložili da minimum za dobijanje statusa opštine bude osam hiljada stanovnika. Ministarstvo je pripremilo i objavilo na javnu raspravu tekst Nacrta zakona o lokalnoj samoupravi.

Kako se navodi u nacrtu ovog zakona, odredbom člana 28 propisano je Vlada može dodijeliti godišnju nagradu jedinici lokalne samouprave za doprinos razvoju lokalne samouprave u Crnoj Gori.

„Cilj ove norme je da se jedinice lokalne samouprave podstaknu da unaprijede i modernizuju svoju servisnu ulogu, kao i da se promovišu primjeri dobre prakse“, navodi se u nacrtu, koji je juče predstavilo Ministarstvo javne uprave, na čijem je čelu Maraš Dukaj.

Odredbom člana 29 ponuđenog zakona, definisan je pojam opštine kao osnovne jedinice lokalne samouprave, te da opštinu „čine više naselja koji zajednički predstavljaju prirodnu i geografsku cjelinu, koja je povezana neposrednim i zajedničkim interesom stanovništva i koja ima najmanje 8.000 stanovnika“.

„Propisivanjem broja stanovnika koje opština mora imati nastoji se preciznije definisati uslov za dobijanje statusa opštine, koji u krajnjem treba da obezbijedi smanjenje trenda formiranja malih opština. Takođe, uvažavajući činjenicu da u postojećem sistemu egzistiraju opštine sa manjim brojem stanovnika od 8.000 propisano je da opštine koje su stekle status opštine prije stupanja na snagu ovog zakona zadržavaju status opštine“, navodi se u obrazloženju nacrta zakona. 

Odredbom člana 30 definiše se pojam grada kao jedinice lokalne samouprave koja predstavlja urbani, ekonomski, administrativni, kulturni, turistički, obrazovni ili zdravstveni centar, koja ima najmanje 14.000 stanovnika.

Takođe, propisuju se kriterijumi i postupak za dobijanje statusa grada.

„Kriterijumi za dodjeljivanje statusa grada su demografske i ekonomske prirode, uz uvažavanje geografskog, istorijskijskog, kulturnog i strateškog značaja opština. Ministarstvo može predložiti određivanje status grada opštini pod uslovom da je privredni, administrativni i kulturni centar ili turistički centar, može pružati usluge i za stanovnike okolnih opština, ima obezbeđenu saobraćajnu vezu sa okolnim opštinama, da najmanje na dijelu teritorije ima urbani karakter uređenja, ispuni minimalni ukupni rezultat na osnovu posebnih kriterijuma: minimalni broj stanovnika, finansijski kapacitet i ekonomski razvoj“, predočili su iz Ministarstva javne uprave.

Minimalan broj stanovnika je kriterijum za dobijanje statusa grada koji je dominantno prisutan u praksi evropskih i država u našem regionu, dodali su.

„Fiskalni kapacitet opštine procjenjuje se na osnovu bruto porez na dohodak fizičkih lica koji je naplaćen na teritoriji opštine u posljednjoj fiskalnoj godini. Dakle, za potrebe fiskalnog kapaciteta ne uzimaju se u obzir prihodi opština dobijeni na osnovu finansijskog ujednačavanja niti prihodi od prodaje imovine, zajmova, grantova i transfera jer su to jednokratni prihodi ili su van kontrole lokalnih samouprava sa različitim nivoima predvidljivosti. Kao treći kriterijum postavljeni su nacionalni kompozitni indikatori razvoja, indeks razvijenosti i indeks konkurentnosti. Indeks razvijenosti i indeks konkurentnosti koriste za mjerenje i upoređivanje ukupnog razvoja jedinica lokalne samouprave jer kombinuju više indikatora u jedan rezultat. Status grada se dodjeljuje onoj opštini koja ostvari ukupan rezultat od 15 ili više na osnovu izračunavanja formule u okviru koje se demografski kriterijum uključuje sa 50%, dok su fiskalni kapacitet i indeks razvijenosti uključeni sa po 25%“, naveli su iz ministarstva.