Imajući u vidu da je duži niz godina prisutna ideja osnivanja slobodne zone u našoj najsjevernioj opštini, s obzirom na idelan geografski položaj, granicu i putnu povezanost sa dvije države – Srbijom i Bosnom i Hercegovinom, to smatram pogodnim trenutkom da kao poslanik u Skupštini Crne Gore, radnoj grupi Vlade, a prije nego predlog zakona bude u proceduri zakonodavnog doma, iniciram ideju bližeg propisivanja mogućnosti i procedura osnivanja slobodne zone u Pljevljima, kao i drugim opštinama gdje postoji opradanost, odnosno da se ova tematika ne odnosi dominantno i isključivo na prostore aerodroma i luka.

Slobodna zona koja podrazumijeva planskim dokumentima označen i infrastrukturno opremljen prostor za privredne aktivnosti, a koji je oslobođen carina na uvoz i izvoz robe, PDVa, u kojem važe i druge posebne olakšice i od strane lokalne samouprave kao što su oslobađanja naknada za komunalna opremanja, raznih taksi i opštinskih poreza, nesumnjivo će stimulisati investitore da svoje biznise usmjere u opštinu Pljevlja.

Zašto? Odgovor je jednostavan. Opština Pljevlja se graniči sa sjeverozapada i zapada sa Bosnom i Hercegovinom (opštine Foča i Čajniče) u dužini od 76 km, sa sjevera i sjeveroistoka sa Republikom Srbijom (opštine Priboj i Prijepolje) u dužini od 50 km, sa jugoistoka i istoka približno po liniji sjever-jug sa opštinama Mojkovac – 4 km i Bijelo Polje od 32 km, i sa jugozapada prema opštini Žabljak rijekom Tarom u dužini od 46 km. Opština Pljevlja zauzima preko 13% poljoprivredne površine i oko 15% obradivog poljoprivrednog zemljišta Crne Gore. Ukupna površina šuma i šumskog zemljišta pljevaljskog područja je 101.931 ha, a da ne govorimo o opštepoznatim bogatsvima mineralnih sirovina.

Dakle, idealan položaj za regionalne, međunarodne i domaće investitore, koji da bi se opredjelili da svoj kapital usmjere baš u Pljevlja, moraju imati podsticaj i stimulans, a to su upravo slobodne zone.

Duh aktuelnog Zakona o slobodnim zonama usmjeren je prema prostorima u blizini luka i praktično ne predviđa širi kontekst i uskraćuje mogućnosti koje imaju i druge opštine. Tako je članom 8 propisano: “Zona i skladište mogu biti osnovani na području ili blizu pomorske luke ili aerodroma, kao i na drugim pogodnim lokacijama”. Smatram da ovakve odredbe diskriminišu mogućnosti drugih opština koje nemaju luke i aerodrome, definišući ih uopšteno “kao i na drugim pogodim lokacijama”, što je nedovoljno, ali i nepravedno, suprotno interesima države Crne Gore.

Kao primjer dobre prakse uzeću opštinu Priboj, koja takođe ima položaj granice sa dvije države, Crnom Gorom i BiH. U toj opštini je 2015.godine osnovna “Slobodna zona Priboj”, koja funkcioniše na 27ha. U poslednjih 9 godina funkcionisanja na tom prostoru je izgrađeno 48000m2 proizvodnog poslovnog prostora i 5000m2 kancelarijskog prostora. Pogodnosti Slobodne zone omogućile su zapošljavanje više od 800 radnika. Primjera radi, Turska Kompanija Flex Academy od 2017. godine posluje u Slobodnoj zoni Priboj, gde je zakupila 20.000 kvadrata i zaposlila oko 300 radnika, a proizvode izvozi u zemlje Evropske unije i Ameriku.

Dakle, slična opština po broju stanovnika, veličini, položaju, problemima sa privredom prethodnim uruđavanjem velikih giganata kao što je “FAP”, primjenom modela Slobodne zone, ima vidan napredak i oporavak.

Ukoliko bi se usvajanjem novog zakona propisao jasan obuhvat i opštine Pljevlja, ali i drugih opština koje imaju takve mogućnosti, lokalna samouprava bi imala mogućnost da kroz urbanističke planove, strateške planove, usmjeravanje budžetskih sredstava, infrastrukture, mogla u kratkom roku stvoriti pretpostavke da Skupština opštine osnuje Slobodnu zonu i da iz nadležnosti lokalne samouprave definiše benifite i olakšice investitorima na tom prostoru, od građevinskih dozvola, komunalnih taksi, lokalnih poreza i drugo.

Stvaranjem zakonskih pretpostavki za osnivanje slobodnih zona i u sjevernim opštinama, država konkretno daje jasan odgovor na loša demografska i privredna kretanja na ovim područjima države, daje priliku lokalnim samoupravama i privredi da obezbijede ambijent za privlačenje investitora i otvaranje novih radnih mjesta, povećava privrednu aktivnost, podstiče proizvodnju, izvoz, povećanje BDP.

Dakle, širenjem pojma “slobodna zona” i na prostore van lučkih gradova, nema gubitnika, svi su pobjednici i država i opštine i privreda.