Istraživanja sprovedena u Švedskoj pokazala su da se kod stanovništva koje živi u zoni 800 metara od 200 kV dalekovoda statistički češće pojavljuju leukemija, tumori mozga, rak dojke i slično. Ovdje se gradi dalekovod kroz gradsku zonu i to jačine 400 kV, ogorčeni su žitelji Komina

Mještani pljevaljskog naselja Komini odlučni su da ne dozvole gradnju 400 kV dalekovoda Čevo -Pljevlja. Složni su u ocjeni da Crnogorski elektrodistributivni sistem ima mogućnost da zaobiđe njihovo naselje jer, kako kažu, kroz Komine već idu četiri manja dalekovoda, a izgradnja petog i to najvećeg, bilo bi više nego mnogo. Odbijaju da ih neko iseljava zbog izgradnje dalekovoda, tako da je po njima jedini način da se problem riješi da se iznađe druga trasa.

Čitav sam život ovdje radio i stvarao. Podigao sam kuću i imam imanje koje mi je sada bukvalno prekriveno žicama. Sada žele da grade pored četiri postojeća dalekovoda još jedan, koji po važećim zakonima ne smije da prolazi kroz naseljena mjesta. Jednom riječju, ja sam gradio i stvarao, a moja djeca i unučad ne mogu da ovde žive zbog zračenja i opasnosti od daleko-voda – kaže Milojko Mrdak uz pojašnjenje da je on isključivo protiv izgradnje dalekovoda. Da su mještani Komina protiv gradnje dalekovoda posvjedočio nam je i Dragan Popović, koji tvrdi da nigdje u svjetu nema gradnje dalekovoda kroz naseljena mjesta.

Treba doći i vidjeti koliko imamo problema sa postojećim dalekovodima, a oni hoće da grade novi. To nije prihvatljivo – ističe Popović uz objašnjenje da je nepodnošljivo slušati zujanje i pucketanja dalekovoda.

On je kazao da postoje i druga rješenja i da do trafostanice nije jedini pravac preko naselja, već da je moguće trasu izmjeniti.

– Moje imanje bi sa gradnjom ovog dalekovoda bilo sto-posto uništeno. Žice bi prolazile preko imanja, pomoćnih objekata, a kuća bi se našla na udaljenosti od 24 metra, što je mimo sva-kog pro pisa. Ne mogu i neću da prihvatim gradnju takvog dalekovoda. To znači kraj mog domaćinstva – tvrdi Žarko Mišović naglašavajući da nema mogućnost da drugačije postupa. Da je neprihvatljiva gradnja dalekovoda slaže se i Slaviša Petrović koji navodi da mu nije jasno kako je to moguće da se ovakvi dalekovodi grade kroz naseljeno mjesto, koje je čak dio gradske zone. Petrović ističe da takva praksa ne postoji nigdje u svjetu i da je strašno da se to upravo dešava u Pljevljima.

– Dalekovod prelazi preko jednog od mojih objekata. Pa zar je moguće da svi stručni savjeti kažu da takav dalekovod ne smije da prolazi kroz naseljeno mjesto, a da neko opet takav proje-kat promoviše. Na osnovu dostupnih informacija o istraživanjima iz svjetske prakse o ovom problemu, kao neopasni ili normalni nivo elektromagnetnog zračenja koji ne dovodi do štetnih uticaja na čovjeka navodi se jačina magnetne indukcije od 0, 2 do 0, 3 (mikrotesla), što je mnogo manje od vrijednosti koje su navedene u važećoj domaćoj regulativi. Istraživanja, sprove-dena u Švedskoj, pokazala su da se kod stanovništva koji žive u zoni 800 metara od 200 kV dalekovoda, statistički češće pojavljuju leukemija, tumori mozga, rak dojke i slično. Ovde se gradi dalekovod kroz gradsku zonu jačine od 400 kV, što je više nego sramno – ogorčen je Petrović. Pored mještana naselja Komini protiv trase dalekovoda su mještani sela Javorak, ali i Đurđevića Tare. Protiv gradnje objekta potpisalo se oko 200 građana, a mještani Đurđevića Tare, kao i drugi, ne prihvataju iseljenje.

Oni koji tvrde da je neko u Đurđevića Tari prihvatio da bude isplaćen pričaju neistinu. Za isplatu je interesovanje pokazao samo jedan čovjek, koji nije stanovnik našeg sela. Niko u Tari ne želi iseljenje, jer je dalekovod moguće sagraditi na pravcu između našeg sela i Lever Tare gdje nikome ne smeta – kaže Tomo Kljajević koji ističe da je razočaran ponašanjem nadležnih u lokalnoj upravi, kao i ponašanjem pojedinih predstavnika CGES-a.

Razmatraju prigovore

Iz Crnogorskog elektrodistributivnog sistema su već ranije saopštili da razmatraju prigovore stanovnika Đurđevića Tare, Javorka i Komina, kao i da će sa stručnim službama provjeriti tvrdnje građana. Iz ove kompanije je poručeno da je trasu ipak teško mijenjati, a mještanima nude da se kroz materijalno obeštećenje nadoknadi šteta.

Što ne može u Podgorici, može u Pljevljima

Komentarišući situaciju sa dalekovodom Čevo – Pljevlja izvršni direktor NVO „Breznica“ Milorad Mitrović kaže da sve ono što ne može da se realizuje u Podgorici može u Pljevljima.

Pljevlja su prvi grad koji je u svojoj gradskoj zoni dobio kop Rudnika uglja. Lokalnoj upravi je tada obećano da će dobiti nadoknadu zbog ulaska kopa u gradsku zonu oko šest miliona eura, ali su sada na sudu sa Rudnikom oko takve nadoknade, jer Pljevljacima niko ništa ne želi da plati. Vođeni praksom da ako može da bude kop Rudnika u gradu, može da bude i daleko-vod od 400 kV. Koga interesuje to što taj dalekovod morao da prolazi strogo kroz nenaseljeno područje. Zbog čega bi neko o tome vodio računa, kada su Pljevljaci već davno osuđeni da budu žrtvovani – kaže Mitrović i pita predstavnike Crnogorskog elektrodistributivnog sistema zbog čega nijesu kroz Podgoricu gradili takav dalekovod, kada se prije nekoliko godina gra-dio dalekovod iz Hercegovine prema Albaniji.

-U ovom slučaju strogo su se zaobišla sva naseljena mjesta, a u Pljevljima isti taj dalekovod grade kroz gradsku zonu. Zar to nije sramotno i krajnje neprijateljski upereno prema jednoj sre-dini. Ko to danas vodi računa o zdravlju Pljevljaka koji su izloženi negativnim posledicama zagađenja vode, vazduha, zemljišta, a pritom su izloženi i zračenju brojnih dalekovoda – kaže Mitrović.