Iako još nije počela nova grejna sezona i proteklih dana je bilo izuzetno lijepo vrijeme, drugog i posebno trećeg septembra su sa mjerne stanice u Gagovića imanju zabilježene izuzetno visoke satne koncentracije sumpor dioksida u Pljevljima. TE Pljevlja radi, a vrijeme početka ekološke rekonstrukcije kojom bi se sumpor dioksid stavio pod kontrolu se stalno odlaže, a upitno je po izjavama nadležnih u Vladi Crne Gore da li će uopšte biti realizovana.
Tako su koncentracije sumpor dioksida 2 septembra u 13 časova iznosile 193,6 µg/m3 , da bi 3 septembra od 14-18 časova zabilježene izuzetno visoke satne koncentracije sumpor dioksida, od kojih su one koje su zabilježene u 16 i 17 časova bile više od dozvoljenih graničnih satnih vrijednosti za sumpor dioksid i iznosile su 423,9 i 420,6 mikro grama po metru kubnom.
Sa mjerne stanice u Pljevljima već skoro godinu dana jedino je moguće u realnom vremenu pratiti podatke za Azot dioksid i Sumpor dioksid dok podataka za izuzetno opasne po zdravlje ljudi, PM čestice, nema. Iz Agencije za zaštitu prirode i životne sredini su portalu PV Informer saopštili da je tender raspisan za regulisanje mjernih uređaja, dok je na sajtu Agencije objavljeno :
„Agencija još uvijek nije sprovela sve potrebne procedure za uspostavljnje rada mjernih instrumenata u skladu sa zahtijevanim kriterijumima (redovni godišnji servis i etaloniranje/kalibraciju mjerne opreme) koji bi omogućili vraćanje znaka akreditacije na mjesečne izvještaje što je potvrda validnosti i pouzdanosti dobijenih rezultata mjerenja“.
Najveća koncentracija SO2 javlja se u gradskim sredinama i velikim industrijskim centrima. Sumpor dioksid se prema sluzokoži očiju i sluzokoži respiratornog sistema ponaša kao jak iritant, a u ljudski organizam se unosi disanjem. Udisanjem malih koncentracija SO2 (0,02 mg/l) nadražuju se respiratorni putevi, najčešće gornji, dok kod asmatičara može da se smanji funkcija pluća. Udisanjem većih koncentracija (od 0,1 mg/l) javljaju se ozbiljnija zapaljenja sluzokože disajnih organa i odvajanje površinskog sloja epitela. U reakciji sa drugim jedinjenjima u vazduhu stvaraju se sitne sulfatne čestice koje dospijevaju u pluća i tamo se nagomilavaju oštećujući membrane alveola čime se smanjuje kapacitet pluća, prodiru u krvotok i u limfni sistem, a u nekim slučajevima mogu dovesti i do smrti. Naučno je dokazano da se organizam nakon dužeg vremena izlaganja povišenim koncentracijama SO2 navikne na njega, pa čovek ne oseća nikakve smetnje, ali trajne posledice ostaju.
Prema smjernicama Svjetske zdravstvene organizacije za kvalitet zraka u zatvorenim prostorijama, ugalj se zbog visoke toksičnosti ne bi ni smio koristiti za zagrijavanje domaćinstava. Očito je od vitalnog značaja iskoristiti sve raspoložive opcije za prestanak korištenja uglja za grijanje domaćinstava. No, imajući u vidu da je u pitanju prvenstveno socijalno-ekonomski problem koji ugrožava upravo najsiromašnije, one kojima usljed loženja uglja zdravlje biva trajno narušeno, intervencija u smjeru stroge primjene zabrane uglja morala bi početi zbrinjavanjem siromašnih porodica i obezbjeđivanje dostupnih alternativnih načina grijanja.
Pročitajte još