Ljekar za plućne bolesti dr Džon Vilson objasnio je kako covid-19 djeluje na ljudski organizam – od stanja bez simptoma do upale pluća.

Ono što je danas poznato kao covid-19, označavao se krajem 2019. kao skup slučajeva upale pluća nepoznatog uzroka, navodi Gardijan. Kasnije se ispostavilo da je u pitanju teški akutni respiratorni sindrom, koji izaziva Sars-CoV-2 virus, odnosno pomenuti covid-19.

Svjetska zdravstvena organizacije je 11. marta proglasila pandemiju korona virusa. SZO je saopštila da se 80 odsto zaraženih oporavi bez potrebe za posebnim liječenjem, a jedna od šest osoba sa korona virusom ima ozbiljne probleme sa disanjem.

Pitanje je kako se covid-19 razvija u tešku upalu pluća, kakve posljedica ostavlja na organizam.

Australijska redakcija Gardijana je u razgovoru sa profesorom Džonom Vilsonom, izabranim predsjednikom “Kraljevskog australijskog koledža ljekara i pulmologa”, dobila odgovore na ova pitanja.

Pulmolog je rekao da su skoro sve ozbiljne posljedice covida-19 karakteristične upale pluća, a da se zaraženi mogu podijeliti u četiri široke kategorije:

Osobe koje imaju virus, ali nemaju simptome i koji su izloženi najmanjem riziku.

Pacijenti kod kojih se javlja infekcija gornjih disajnih puteva koju prati povišena temperatura, kašalj, i možda i blaži simptomi, poput glavobolje i konjuktivitisa.

“Ljudi sa blažim simptomima i dalje mogu da prenesu virus, ali toga nisu svjesni”, rekao je doktor.

Treća grupa je najbrojnija, u njoj su ljudi kojih najviše ima na bolničkom liječenju, kod koji su se javili simptomi slični simptomima gripa i koji zbog zdravstvenog stanja nisu mogli da rade.

Osobe u teškom zdravstvenom stanju, kod kojih se javlja upala pluća.

“U Vuhanu se pokazalo da je šest odsto onih koji su bili pozitivni na testiranju i koji su zatražili ljekarsku pomoć, bilo ozbiljno bolesno”, dodao je stručnjak.

Gardijan podsjeća da su starije osobe kao i ljudi sa hroničnim oboljenjima, poput hipertenzije, srčanih i plućnih bolesti ili dijajbetesa izloženi većem riziku od teške zdravstvene slike.

Kako se razvija upala pluća?

Kada oboljeli od covida-10 imaju povišenu temperaturu ili ih muči kašalj, dr Vilson kaže da je to posljedica infekcije koja dopire do respiratornog stabla – vazdušnih puteva koji dovode vazduh do pluća.

Kada se naruši obloga respiratornog stabla, dolazi do upale, iritacije nerava u sluznici disajnih puteva (Iritiaciju može da izazove i najmanja čestica prašine).

Ukoliko se stanje pogorša, infekcija dopire do obloga disajnog puta i do jedinica za razmjenu inspiratornog gasa. Ako se i one upale, izlučuju upalne materije u vazdušne kesice koje se nalaze na dnu pluća.

U slučaju da dođe do upale tih kesica, štetan materijal – tečnosti i upalne ćelije, dolaze do pluća i javlja se pneumonija.

Dr Vilson napominje da pluća koja su puna upalnim materijalnom ne mogu da oslobode dovoljno kiseonika u krvotok, smanjuju sposobnost organizma da preruzme potrebne količine kiseonika i oslobodi ugljen-dioksid.

“To je uobičajeni uzrok smrti teške pneumonije”, rekao je doktor.

Kako se liječi upala pluća?

Profesorka Kristin Dženkins, predsjednik australijske Fondacije za plućne bolesti i vodeći pulmolog u ovoj zemlji, rekla je da zasada nema lijeka koji bi zaustavio upalu pluća koju izaziva covid-19.

“Isprobavaju se sve vrste ljekova i nadam se da će se otkriti kombinacija virusnih i antivirusnih ljekova koja će biti efiksna. Trenutno ne postoji određen tretman liječenja, osim onoga koji se primjenjuje na pacijentima na intenzivnoj njezi”, dodala je.

Najteži slučajevi stavljaju se na respiratore dok njihova pluća ne počnu da funkcionišu.

Dr Vilson je napomenuo da pneumonija može da izazove sekundarne infekcije koje se liječe antivirusnim ljekovima i antibioticima. Nažalost, kako je istakao, kod pojedinih pacijenata sa koronavirusom ni ovo ne daje rezultate pa dolazi do smrtnog ishoda.

Da li se pneumonija koja prati Covid- 19 razlikuje od uobičajene upale pluća?

Stručnjaci daju potvrdan odgovor na ovo pitanje. Uobičajena upala pluća je bakterijska i liječi se antibioticima. I zahvata samo dijelove ovog organa, dok pneumonija koju izaziva Covid- 19 obuhvata cijela pluća.

Kada dođe do infekcije vazdušnih kesica, objasnio je dalje dr Vilson, prva reakcija organizma ili “prvi mehanizam odbrane” jeste zaustavljanje virusa.

Taj mehanizam je kod osoba sa hroničnim bolestima i starijih ljudi oslabljen. Dr Dženkins je dodala da su osobe starije od 65 godine izložene većem riziku i od “obične” upale pluća jer sa godinama imunitet slabi.

“Najstariji pacijenti sa pneumonijom su pod najvećim rizikom od smrtnog ishoda, nekada je ova bolest (“obična” pneumonija) bila glavni uzrok smrtnosti starije populacije”, izjavila je dr Dženinks, ali i napomenula da sada ima veoma efikasnih ljekova.