Foto: Pixabay –

Prihodi od doprinosa na zarade porasli su u prvom kvartalu za 22,5 odsto, ali bez obzira na veće prihode, deficit Fonda penzijsko-invalidskog osiguranja je porastao na 34,85 odsto.

Iz Fonda PIO su „Danu“ kazali da su prihodi od doprinosa u prvom kvartalu uvećani za 20,6 miliona, dok je deficit iznosio skoro 39 miliona. Razlog za toliki deficit je povećanje minimalnih penzija na 450 eura od januara.

– Finansijski pokazatelji koji se odnose na prvi kvartal ove godine pokazuju da ukupni prihodi od doprinosa Fonda PIO ostvareni u prvom kvartalu ove godine iznose 111,93 miliona eura i veći su od ostvarenih doprinosa u uporednom periodu prošle godine za 20,59 miliona, odnosno za 22,54 odsto. Ukoliko posmatramo samo ostvarivanje prihoda u martu ove godine (47,01 milion), u odnosu na isti mjesec 2023. godine (33,92 miliona), rast prihoda od doprinosa je dostigao nivo od 38,53 odsto. Bez obzira što prihodi rastu i što su veći u odnosu na uporedni period u prethodnoj godini, deficit Fonda za prvi kvartal 2024. godine iznosi 34,85 odsto i veći je od deficita u prošloj godini, kada je on iznosio 29,57 odsto. Ovaj podatak je očekivan i ne iznenađuje, s obzirom na činjenicu da prihodi u prvom kvartalu nijesu mogli pokriti povećane izdatake za korisnike najniže penzije, uvećane na 450 eura, kao i isplate razlike korisnicima čiji je iznos penzije manji od navedenog iznosa – saopštili su iz Fonda PIO.

Takođe, kako su istakli, važno je imati u vidu i da je usljed prethodno pomenutog, značajnog uvećanja iznosa najniže penzije, pravo da im se ponovo uspostavi isplata penzije zatražilo i ostvarilo oko 4.000 korisnica naknade za majke sa troje i više djece.

– Budžet Fonda za 2024. godinu iznosi 743,93 miliona eura, a od toga iznosa je za isplatu penzija planirano 737,19 miliona eura, ili 99 odsto. Mjesečni iznos sredstava za penzije iznosi 61 miliona eura. Tokom prošle godine za isplatu penzija je izdvojeno 553,81 milion eura, dok će izdatak za penzije u tekućoj godini biti veći za 33 odsto. Prema procjenama prihoda od doprinosa u 2024. godini, kao i izvršenja rashoda, deficit bi u tekućoj godini trebalo da iznosi 100 miliona eura u nominalnom iznosu, odnosno oko 15 odsto – precizirali su iz Fonda PIO, čiji je izvršni direktor Ranko Aligrudić.

Minimalna penzija od 1. januara iznosi 450 eura, a prema podacima za marta broj korisnika koji prima najnižu penziju je 44.619.

– Izmjenama Zakona takođe je propisano da korisnicima prava na starosnu, invalidsku i porodičnu penziju pripada razlika primanja do najnižeg iznosa penzije. Fond je prilikom isplate prava za mjesec mart isplatio i razliku do najniže penzije za 28.078 korisnika – naveli su iz Fonda.

Prema statističkim podacima za mart, Fond PIO Crne Gore isplaćuje prava za ukupno 129.123 korisnika prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja, koji su to pravo ostvarili shodno Zakonu o PIO ili primjenom međunarodnih sporazuma o socijalnom osiguranju zaključenim od strane Crne Gore. Navedeni broj obuhvata 118.642 korisnika prava u Crnoj Gori i 10.481 korisnika prava u inostranstvu.

Najveća penzija 2.999 eura

Najveća penzija koju isplaćuje Fond trenutno iznosi 2.999 eura i predstavlja izuzetak, s obzirom na izuzetno dug staž osiguranja ostvaren na mjestu sa beneficiranim stažom osiguranja, saopštili su iz Fonda.

– Najviši iznos penzije, shodno Zakonu o penzijskom i invalidskom osiguranju, definisan je limitiranom vrijednošću ličnog koeficijenta osiguranika, koji ne može biti veći od četiri. Ovo znači da bi, na primjer, osiguranik koji ima limitiran koeficijent četiri i 40 godina penzijskog staža na današnji dan primao penziju u iznosu od 1.623,67 eura. Zakonom o penzijskom i invalidskom osiguranju nije ograničena dužina penzijskog staža koji utiče na visinu penzije, tako da se prilikom izračuna uzima i penzijski staž duži od 40 godina – pojasnili su iz Fonda.

Prosječna penzija (bez obračunate razlike) za mart 2024. godine iznosi 488,32 eura, dok prosječna isplaćena penzija sa obračunatim razlikama za mart 2024. godine iznosi 511,18 eura.

– Prosječna penzija za mart 2023. godine iznosila je 374,13 eura – podsjetili su iz Fonda.

– Od ukupnog broja korisnika prava u Crnoj Gori, 114.935 je penzionera, a 3.707 korisnika ostalih prava iz PIO (tjelesno oštećenje, tuđa pomoć i njega, naknada invalidima rada, dodatak na spomenicu). Strukturu ukupnog broja penzija u Crnoj Gori čine starosne 69.326, ili 60,32 odsto, invalidske 17.004, ili 14,79 odsto, i porodične 28.605, ili 24,89 odsto. Van Crne Gore isplaćuje se 10.409 penzija i 72 ostala prava. Struktura penzija po vrstama ovog prava smatra se povoljnom, s obzirom na višegodišnji trend porasta udjela starosnih i smanjenja udjela invalidskih penzija u ukupnom broju korisnika ovog prava. Takođe, konstantno je i smanjenje broja korisnika ostalih prava, s obzirom da se radi o stečenim pravima koja se, od primjene novog Zakona o PIO, ne ostvaruju u Fondu PIO Crne Gore – saopštili su iz Fonda.

Kako je u martu ove godine ukupan broj penzionera bio 125.344 (penzije u Crnoj Gori i u inostranstvu), a u martu 2023. godine 120.472, može se reći da je ovaj broj povećan za 4.872, dok je u poređenju sa decembrom 2023. godine broj penzionera povećan za 3.406.

– Navedeno povećanje broja penzionera najvećim dijelom se odnosi na povratak ranijih korisnica naknade za majke sa troje i više djece na isplatu penzije – pojasnili su iz Fonda.