Foto: Pixabay –

Dvije  godine nakon što je Međunarodni konzorcijum istraživačkih novinara (ICIJ) objavio Pandorine dokumente, istražitelji širom svijeta nastavljaju da otvaraju „Pandorinu kutiju“ kako bi priveli pravdi kriminalce identifikovane u tim dokumentima.

Istraga „Pandora papira“ iz 2021., kako podsjeća ICIJ, bila je važna istraga u istoriji novinarstva. Predvođen ICIJ-om, internacionalni tim od više od 600 novinara prošao je  kroz analizu 11.9 miliona dokumenata pribavljenih od 14 ofšor provajdera usluga koji su se specijalizovali za osnivanje lažnih kompanija u poreskim rajevima i tajnim lokacijama.

U dosijeima koje su novinari i istraživački timovi analizirali  detaljno su opisani finansijski poslovi i skrivena imovina političara, poznatih ličnosti, poslovnih ljudi i kriminalaca u više od 100 zemalja. Dokumenti obuhvataju tajno poslovanje i finansijske tajne preko 100 milijardera, državnika i slavnih osoba. 

Pandora dokumenti otkrivaju i vlasnike oko 95.000 ofšor kompanija koje stoje iza tajnih kupovina uglavnom nekretnina, a o njima se raspravljalo i u Evropskom parlamentu. 

Tako su u  rezoluciji koju su  usvojili u junu ove godine  pod nazivom „Lekcije naučene iz Pandorinih papira i drugih otkrića“, EU parlamentarci pozvali zemlje članice da pomno ispitaju ulogu posrednika u omogućavanju izbjegavanja poreza i utaje sankcija.

Oni su citirali izvještaj ICIJ-a koji pokazuje kako je kompanija „PvC, zajedno sa drugim velikim računovodstvenim firmama, imala centralnu ulogu u pomaganju ruskim oligarsima u njihovim investicijama na Zapadu preko njihovih mreža ofšor fiktivnih kompanija“.

Podsjećamo, nevladina organizacija MANS je objavila da su bivši predsjednik Crne Gore, nekadašnji premijer i dugogodišnji funkcioner DPS-a Milo Đukanović, i njegov sin Blažo, 2012. godine sklopili tajne ugovore o upravljanju njihovom imovinom skrivajući se iza komplikovane mreže povezanih kompanija iz Velike Britanije, Švajcarske, Britanskih djevičanskih ostrva, Paname i Gibraltara.

Zbog istraživanja koje je pokazalo da su Milo i Blažo Đukanović tokom 2012. godine osnovali kompanije na nekoliko ofšor destinacija, koje se smatraju “poreskim rajem”, protiv njih je formiran predmet u SDT-u.

Đukanović je tada demantovao navode ovog istraživanja i saopštio da je 2012. u vrijeme kada nije obavljao državne poslove, osnovao firmu ali da nije imao nikakvih poslovnih transakcija, niti je otvorio bilo kakav bankarski račun.

Inače, „Pandorini papiri“ su treće veliko curenje finansijskih podataka koji pokazuju postojanje tajnih bogatstava i poslovanja dijela svjetskih lidera.