Da je južni vjetar koji ovih dana hara pljevaljskom opštinom otkrio sve crne ekološke tačke, ali i ponašanje Vlade Crne Gore prema Pljevljima, može se vidjeti i po primjeru deponije jalovine rude olova i cinka u naselju Gradac. Prilikom udara vjetra naselje Gradac se ne vidi od prašine koja dolazi sa deponije, i koja je izuzetno opasna po zdravlje ljudi. Čak u određenim momentima oblaci prašine ne dozvoljavaju ni sunčani zraci da se probiju do tamošnjih stanovnika. A u Gradcu i pored stalnog iseljavanja još uvjek živi više od stotinu porodica. Ima tu starih i bolesnih lica, ali i omladine i djece. Njima su predstavnici Vlade Crne Gore prije nekoliko godina obećali sanaciju jalovišta, a ministar u tadašnjoj vladi Predrag Nenezić je još 2009. godine rekao da je projekat za sanaciju završen i da će sanacija početi 2010. godine. Šest godina kasnije Vlada je poručila da su obezbijeđena sredstva, ali radovi i nakon dvije godi-
ne nijesu ni počeli. Mještani Gradca, ali i drugi Pljevljaci znaju da će Vlada pred lokalne izbore dati novo obećanje, ali da od toga neće biti ništa. S druge strane zanimljivo je da je Gradac upravo rodno mjesto aktuelnog ministra odbrane u Vladi Crne Gore Predraga Boškovića, koji već niz godina ministar u Vladi Crne Gore ali u različitim resorima (promijenio ih je pet).
Još 2015. godine Daliborka Pejović u ime Ministarstva održivog razvoja je najavila sanaciju četiri crne ekološke tačke u Crnoj Gori, među kojima je i jalovište u Gradcu. Navodno, tada je od Svjetske banke bilo obezbijeđeno oko 50 miliona eura za sanaciju tih crnih ekoloških tačaka. Evo dosad nije ni jedna sanirana, a o parama niko više i ne priča. Jalovište u Gradcu je veliki problem jer zagađuje i vodu i zemljište i vazduh. Davno je brana na jalovištu provaljena usled velikih kiša, tako da svi teški metali idu direktno u rijeku Ćehotinu koja protiče tik uz južni obod ove jalovine. Usled vjetrovitih dana, prašina sa jalovine obogaćena teškim metalima raznosi se po okolnim selima, a najviše po nekadašnjem rudarskom naselju Gradac. Prašina i na taj način zagađuje vazduh i zemljište, ali i stanovništvo koje živi neposredno u okolini jalovišta – kaže Vaso Knežević, savjetnik za zaštitu životne sredine u opštini Pljevlja. Knežević otvoreno kaže da je za sadašnju situaciju Vlada kriva, jer je novo otvaranje Rudnika olova i cinka „Šuplja stijena“ trebala vezati za sanaciju ranijeg jalovišta.
Za jalovište u Gradcu je odgovorna Vlada Crne Gore jer nije obavezala sadašnjeg koncesionara rudnika olova i cinka da preuzme obavezu rekultivacije i sanacije jalovišta, već je tu oba-vezu preuzela na sebe, a vidimo koliko se ta obaveza odugovlači – ističe Knežević. Upravo sa novim koncesionarom ugovor je potpisan 2006. godine u Gradcu. Zanimljivo je da je tada kompanija „Gradir Montenegro“ preuzela Rudnik „Šuplju stijenu“, ali da je potpis u ime Vlade Crne Gore upravo stavio tadašnji ministar ekonomije Predrag Bošković. Da li je tada Bo-šković zaboravio da traži takvu obavezu ili je vjerovao da će Vlada brže riješiti pitanje jalovišta to juče nijesmo mogli doznati. Ipak, od sadašnje predsjednice MZ Gradac Olje Despotović saznali smo da je situacija krajnje teška, ali i da je bilo puno obećanja da će se deponija sanirati.
Najbolje pokazuju fotografije i drugi snimci kakva je situacija u Gradcu. Tu se nema šta dodati, snimci sve govore – kaže Despotovićeva uz nadu da će se ipak nešta na bolje mjenjati u narednom periodu. Ona podsjeća da Gradac ima uvjek problema sa prašinom sa jalovišta kada vjetar duva i da će tako biti dok se jalovište ne sanira.
Što se tiče obećanja njih je mnogo bilo. Obećanja su davata, a jalovina ide kako ide – kaže Despotovića ne upuštajući se u davanje komentara.
Gradac je naselje gdje je do 1965. godine bilo sjedište zasebne opštine. U vremenu od 1950. pa do 1987. godine u Gradcu se nalazila uprava Rudnika „Šuplja stijena“, ali i flotaciono po-strojenje za preradu rude. U tom periodu je i nastalo jalovište od rude, koje do dana današnjeg niko nije sanirao.
Pročitajte još