Balkanski kriminalci su osamdesetih i devedesetih godina prošlog vijeka doslovno harali Evropom.

Tako je u Frankfurtu podzemlje držao Ljuba Zemunac kog je upravo u ovom gradu kasnije likvidirao Goran Vukovikć Majmun. Po Italiji, Njemačkoj, Holandiji krali su mnogi, od kojih je jedan od najpoznatiih bio Rade Ćaldović Ćenta, ali i Đuro Radonjić Grof koji je iza rešetaka evropskih zatvora proveo dosta vremena. Imena opasnih momaka koji su „operisali“ po Evropi sa godinama postajao je sve duži.

Međutim, na krajnjem sjeveru Starog kontinenta, u Švedskoj, glavnu riječ u podzemlju imao je Dragan Joksović Jokso.

Rođen je u Pljevljima 1956. nakon čega se cijela porodica seli za Podgoricu.

Jokso je bio veoma krupan momak, visok dva metra i težak preko 120 kilograma, i veoma brzo je, uz Laza Delevića, koji je važio za najjačeg momka u Crnoj Gori, postao junak uličnih tuča.

Pogrešno prebijanje i bjeg u Skandinaviju

U komunističkoj Jugoslaviji, vojska nije bila institucija sa kojom se trebalo šaliti. Ponajmanje mlatiti ljude koji su na zavdinim pozicijama u njoj. A upravo to dogodilo se Joksu.

U jednoj od mnogobrojnih tuča, Jokso je prebio visokorangiranog vojnog činovnika. Ova tuča u mnogome mu je promijenila život, upravo zbog nje postao je najbolji prijatelj sa Željkom Ražnatovićem Arkanom ali je isto tako bio prinuđen da napusti Crnu Goru.

Svoj život nastavio je u Švedskoj.

Arkanov čovjek na sjeveru Evrope

Prije Joksovog dolaska u Švedsku 1979. godine, podzemlje ove skandinavske zemlje kontrolisali su Hrvati. Ipak, oni ubrzo ostaju bez poslova a Jokso postaje nekrunisani kralj švedskog podzemlja.

Nije tajna da je Arkan, koji je tih godina bio veoma kriminalno aktivan po cijeloj Evropi, sa Joksom razvio posao kojim su švercovali cigarete i alkohol u Švedsku. U jednom intervjuu, sam Arkan je to demantovao naglašavajući da su obojica „sportisti“ koji ne vole niti alkohol niti cigarete.

Jedino hapšenje

Inspektor Interpola Kenet Viman svojevremeno je pratio Joksa čitavih dvanaest godina.

„Bilo je gotovo nemoguće prikupiti dokaze protiv njega. Svim svjedocima jezik se vezivao u čvor na sam spomen Joksovog imena. Svi su strahovali od žestokih metoda koje je primjenjivao. Svi su ga se plašili kao samog đavola“, pričao je Viman švedskim tabloidima.

Bio je osuđen samo jednom, kad je uhapšen s kokainom u džepu. U zatvoru je proveo dva mjeseca, i to je čitav zatvorski staž ovog čovjeka, koji je važio za kralja podzemlja u Švedskoj.

Tokom života, radio je obezbjeđenje mnogim poznatim ličnostima u Švedskoj, držao je nekolicinu kafića po Stokholmu kao i trke konja.

Otmica švedske princeze

Dragan Joksović Jokso jednom prilikom pružio je pomoć švedskim bezbjednosim službama nakon što je kidnapovana princeza ove zemlje. Joksa je tada lično pozvao kralj Gustav sa molbom da mu pomogne ne bi li je pronašao. Jokso je, zahvaljujući vezama koje je imao u podzemlju, uspio da pronađe princezu i vrati je kralju „bez ijedne ogrebotine“.

Taj momenat učinio je prekretnicu u njegovom životu u Švedskoj. Počeo je da osvanjuje na naslovnicama časopisa, zvali su ga Veliki Jokso ili Jokso Div. Vrhunac je bio kada se pojavio u spotu za švedsku pjesmu Evrovizije 1986. a upravo su Šveđani o njemu snimili dokumentarni film „Priča o Joksu“.

Najteža tuča ikada

Jokso je morao da ukrsti rukavice sa najpoznatijim mangupom tog doba, Đorđem Božovićem Giškom.

Njihovu čuvenu ferku u naselju Zlatica gledali su, između ostalih, Brano Mićunović, Arkan i Gidra

Borba Giške i Joksa trajala je sat vremena i završena je neriješenim rezultatom, nakon čega su jedan drugom pružili ruku i, kako se priča, izljubili se kao braća.

Postoji i verzija priče da su njih dvojica, onako umorni nakon tuče, sjeli i pričali o životu u svijetu kriminala, njegovim izazovima i opasnostima.

Nakon što su uvidjeli da im je mnogo toga zajedničko i da se suočavaju sa istim problemima, jedan od njih je ustao i rekao: „Ispričasmo se kao braća“. Od tada, Giška i Jokso su uspostavili odnos pun međusobnog poštovanja.

Ubistvo i Arkanove suze

Smrtonosni hici Joksa su stigli 4. februara 1998. godine dok je čekao u redu da uplati opkladu. Na njega je pucao dvadesetogodišnji narkoman, Finac Jan Raninen koji se odmah nakon ubistva predao policiji, a kasnije je osuđen na doživotnu robiju.

Arkan, koji je bio Joksov najbolji prijatelj, navodno je rekao švedskim vlastima da će se, ukoliko ne rasvijetle slučaj ubistva njegovog prijatelja, osvetiti ubijanjem švedskih vojnika u sastavu Sfora u Bosni i Hercegovini. Na terenu, u Bosni, navodno su odmah posle toga pojačane mjere bezbjednosti.

Isto tako, kruži priča koju se prenosili i zapadnoevropski mediji, da je Arkan poslao svoje ljude u Švedsku ne bi li se osvetio za ubistvo Joksa.

Željko Ražnatović Arkan je tokom njegove sahrane zaplakao, a mediji prenose da je to bio jedini trenutak kada je pustio suzu.

U trenutku smrti, Jokso je imao 42 godine.