Priboj iznjedrio Vujicu Jevđevića (1913-2006) jednog od najvećih hidrologa

Malo ko u zna da je Priboj iznjedrio jednog od najvećih srpskih naučnika, koji je u Americi stekao svjetsku slavu. Pribojac Vujica Jevđević (1913-2006), bio je doktor nauka, čuveni hidrolog i redovni profesor na univerzitetu u Koloradu.

Rođen u pribojskom selu Kasidoli, u svešteničkoj porodici, Vujica je kao mali dječak na konju stigao u centar varošice i živio kod svoje tetke. Upravo ta stara kuća u Priboju sada je spomenik kulture, koji služi u čast i sjećanje na ovog svjetski priznatog naučnika.

– U toj kući živio je do kraja osnovne škole, zatim je otišao u Sarajevo gdje je završio gimnaziju, pa u Beograd na Građevinski fakultet. Nikad nije zaboravio svoje korijene i to odakle je potekao iako je živio na svim stranama svijeta. Kuća je imala nekoliko vlasnika, on ju je otkupio i poklonio opštini Priboj. Zahtijevao je samo da joj se vrati autentičan izgled i za to je čak donirao novac. Jevđevića kuća sada je jedna od najstarijih građevina, to je tipična gradska kuća koja se gradila u 19. vijeku, sa dva sprata – kaže Savo Derikonjić, direktor Zavičajnog muzeja u Priboju.

Amerikanci su ovog Pribojca smatrali za najvećeg svjetskog hidrologa, i uz Teslu, Pupina i Milankovića proglasili ga za jednog od četiri najpoznatija Srbina koja su radila u njihovoj zemlji. Iako je stekao svjetsku slavu, ovaj naučnik još uvijek nema ulicu koja se po njemu zove u rodnom gradu.

– Nakon završenog Građevinskog fakulteta u Beogradu, Vujica Jevđević magistarsku diplomu stekao je u Grenoblu 1937. godine. Dvije godine kasnije otišao je u Veliku Britaniju gde je radio u hidrološkim laboratorijama, a 1941. vratio se u Srbiju. Ubrzo je odveden u logor u Italiju, a za vrijeme svog boravka tamo pročitao je čak 30.000 stranica stručne literature. Nakon izlaska iz logora, učestvovao je u posleratnoj obnovi zemlje i punih 14 godina radio na razvoju elektroprivrede Jugoslavije. Obavljao je najpovjerljivije zadatke iz oblasti hidrologije i bio osnivač Instituta „Mihajlo Pupin“. Godine 1958. odlazi u Ameriku i tamo postaje cijenjeni profesor, ali i doktor nauka – naglasio je Derikonjić.

Vujica Jevđević učestvovao je u izgradnji preko 60 brana u cijelom svijetu, napisao je 22 knjige i osnovao izdavačku kompaniju „Vodoprivredne publikacije“, a Amerikanci su mu dodejelili priznanje „Andrej Klark“ koji je njihov pandan „Nobelu“.

Zavičajnom muzeju u Priboju donirao je 10.000 dolara, od kojih je osam utrošeno na Muzej i rekonstrukciju kuće.

DOKTORIRAO PRED MILANKOVIĆEM

Jedan od vodećih svjetskih naučnika u oblasti hidrologije, prof. dr Vujica Jevđević bio je prvi jugoslovenski doktor tehničkih nauka u oblasti hidrotehnike. Doktorirao je 1955. godine, pred komisijom SANU kojoj je predsjedavao akademik Milutin Milanković, sa doktorskom disertacijom „Metode izučavanja vodnih snaga“. Bio je veoma plodan stvaralac sve do smrti 2006. godine i jedan je od najcitiranijih naučnika u svijetu u oblasti voda.