Mjerna stanica u Pljevljima je očitala 21. februara u 20 časova izuzetno visoke koncentracije štetnih PM 10 čestica u vazduhu iznad grada koje su bile i preko 8 puta većih vrijednosti da bi u 1 sat 22. februara prekoračenja štetnih materija u vazduhu bila i više od 12 puta veća i iznosila 618,6 mg/m3. Mjerna stanica je i do ranih jutarnjih sati nastavila da očitava izuzetno visoke koncentracije štetnih i za zdravlje opasnih PM10 čestica koje su u 6 sati iznosile 328,3mg/m3 i bile više od 6 puta većih vrijednosti od zakonom dozvoljenih.

Ono što je „utješno“ je činjenica da ovako katastrofalne rezultate u vazduhu iznad grada nisu pratila velika odstupanja sumpor dioksida.

Ipak stanje se dosta stabilizovalo prema informacijama sa Mjerne stanice u 7 časova kad je za PM10 čestice očitano 133,9 mg/m3 što je oko 3 puta više od zakonom dozvoljenih vrijednosti, vjerovatno zahvaljujući snijegu koji je počeo da pada.

Ono što je sigurno je da bi građani u slučaju velikih koncentracija štetnih materija u vazduhu trebali koristiti zaštitne maske ako su već prinuđeni da moraju izlaziti van svojih domova, a posebno bi to bilo potrebno za djecu.

Za sve ostale građane je u takvim slučajevima najbolja preporuka da ne izlaze iz svojih domova bez prijeke potrebe. Potrebno je pratiti preporuke od strane nadležnih institucija Agencije za zaštitu životne sredine, kao i vremensku prognozu kako bi se što bolje planirale aktivnosti za vrijeme kada se poboljša kvalitet vazduha.

U 2017. godini, prema Izvještaju epidemiološke službe u Pljevljima je registrovano 395 prvih posjeta ljekaru zbog maligniteta. U Institutu nemaju preciznu statistiku. Objasnili su da Nacionalni registar malignih neoplazmi raspolaže podacima o broju novoregistrovanih slučajeva kao i o broju umrlih od raka. Prema tim podacima, u Pljevljima je tokom 2013. godine novoregistrovanih slučajeva obolijevanja od raka bilo ukupno 175 – među muškarcima 93 i 82 kod žena. ,,Zbog metodoloških zahtjeva podaci za 2014. godinu su u fazi obrade’’, kazali su iz Instituta.

,,Prema evidenciji Centra za razvoj zdravstvenog sistema Instituta u 2017. godini u Opštoj bolnici Pljevlja je bilo 197 bolničkih otpusta zbog tumorskih oboljenja, a godinu ranije 162. U 2009. godini je bilo 154 bolničkih otpusta sa dijagnozom iz ove grupe bolesti. Broj otpusta nužno ne mora da se poklapa sa brojem liječenih, jer se isti pacijent može bolnički liječiti više puta tokom godine zbog iste dijagnoze/stanja’’, odgovorili su iz Instituta. Objašnjavaju i da bi registrovane slučajeve po gradovima trebalo posmatrati uz niz ograničenja, jer adrese pacijenata u bazi Fonda zdravstva često nijesu ažurirane, pa postoji određenih broj pacijenata koji onkološku terapiju prima u nekoj drugoj zdravstvenoj ustanovi ili van Crne Gore.

Prenosimo još neke preporuke za stanovništvo u slučajevima kad su koncentracije štetnih materija veoma visoke:

• ograničavanje aktivnosti, naročito fizički zahtjevnih (pri kojima se diše brže ili dublje) na otvorenom. Ovo je od velike važnosti kako bi se izbjeglo izglaganje zagađenom vazduhu, naročito kod djece i mladih osoba. Praktikovati aktivnosti u zatvorenim prostorima u kućnim uslovima (boravak, čitanje, gledanje televizije i sl), u školama i vrtićima (fizičko vaspitanje u zatvorenom prostoru), a ako se boravi na otvorenom, praktikovati šetnju umjesto trčanja;

• što je više moguće smanjiti zagađenje vazduha u stambenim prostorijama izbjegavanjem korišćenja materija koje sagorijevaju u otvorenim ložištima (kamini, druga otvorena ložišta), kao i korišćenjem uređaja za grijanje prostorija fosilnim gorivima.

• potrebno je pratiti upute lokalne higijensko-epidemiološke službe u cilju prevencije i zaštite zdravlja u slučajevima povećanog zagađenja vazduha.