Na današnji dan 1995. u Parizu je potpisan Opšti okvirni sporazum za mir u Bosni i Hercegovini, poznatiji kao Dejtonski mirovni sporazum, čime je okončan četvorogodišnji rat u Bosni i Hercegovini
Dejtonski mirovni sporazum potpisali su predstavnici tri stranke u BiH i predsjednici Bosne i Hercegovine Alija Izetbegović, Slobodan Milošević Srbije i Franjo Tuđman Hrvatske, u prisustvu svjetskih sila, prije tačno 29 godina, dana 14. decembra.
„Mir pravedniji od nastavka rata“
Ovo nije pravedan mir, ali je pravedniji od nastavka rata. U ovakvoj situaciji kakva je, a u svijetu kakav jeste, bolji mir nije mogao biti postignut – rekao je Alija Izetbegović nakon ceremonije potpisivanja Dejtonskog sporazuma u Parizu.
Prethodno je Dejtonski sporazum parafiran 21. novembra 1995. u bazi Rajt-Paterson u blizini Dejtona, u američkoj državi Ohajo.
Ovaj sporazum je rezultat diplomatske inicijative američke vlade koju je pokrenuo tadašnji glavni američki posrednik Ričard Holbruk tokom kampanje tadašnjeg predsjednika Bila Klintona.
Sastoji se od 11 aneksa
Dejtonskim sporazumom, koji je označio kraj rata u Bosni i Hercegovini započetog 1992. državu su formirala dva konstitutivna entiteta – RS i Federacija Bosne i Hercegovine. Prema Dejtonu, Federacija BiH je dobila 51 odsto, a RS 49 odsto. Kao posebna teritorijalna jedinica formiran je i Brčko distrikt.
Dejtonski mirovni sporazum poznat je i kao Paris-Dejtonski sporazum, a sastoji se od 11 aneksa, koji pokrivaju vojne, političke i civilne aspekte mirovnog sporazuma, kao i regionalnu stabilizaciju. Sporazum je dao najveća ovlašćenja entitetima i naznačio osnovna ovlašćenja za nivo državnih institucija.
Dejtonski mirovni sporazum obavezao je zemlje potpisnice da međusobne odnose regulišu prema Povelji Ujedinjenih nacija (UN), Helsinškom završnom aktu i drugim dokumentima Organizacije za evropsku bezbjednost i saradnju (OEBS), kao i na međusobno poštovanje suverenitet i rješavanje nesuglasica na miran i demokratski način.
Pročitajte još