Švercuju kokain na međunarodnom nivou, družuju se s kolegama iz regiona, eliminišu protivnike zbog posla, ali i osvete. Sve je to manje više poznato kada je riječ o organizovanim kriminalnim grupama u Crnoj Gori. Međutim, interesantno je da sada imaju i goste.

„U posljednje vrijeme registruje se sve značajnije prisustvo stranih kriminalnih grupa na području Crne Gore te njihovo povezivanje s najznačajnim crnogorskim organizovanim kriminalnim grupama. To se prevashodno odnosi na turske, gruzijske, ruske i druge kriminalne grupe“, navodi se u najnovijem izvještaju Procjena opasnosti od teškog i organizovanog kriminala u Crnoj Gori SOCTA 2024 koji je objavila Vlada Crne Gore.

Takve konekcije, za naše sagovornike, nijesu iznenađenje.

„U svim ovim državama, pogotovo u jednom broju njih, došlo je do određenih turbulencija, dakle do određenog prestrukturiranja nosilaca kriminalnih aktivnosti i samim tim njihova mogućnost da internacionalizuju kriminalnu aktivnost ovdje je očigledno došla do izražaja“, kazao je za TVCG kriminolog Velimir Rakočević. 

Direktor istraživačkog centra MANS Dejan Milovac ističe da država kao sistem još uvijek nije dovoljno jaka, ali i zbog geostrateške pozicije Crne Gore, koja je, kaže, za jako veliki broj krivičnih djela trazitna zona.

Na domaćem terenu registrovano je 11 visokorizičnih kriminalnih grupa, od kojih najveći broj ima više od 30 članova.

„Dominantna kriminalna aktivnost organizovanih kriminalnih grupa s područja Crne Gore i dalje je krijumčarenje narkotika, prvenstvenog kokaina na međunarodnom nivou. Pripadnici organizovanih kriminalnih grupa iz Crne gore prisutni su na svim ključnim tačkama u krivomčarskom lancu“, navodi se u SOCTA 2024 izvještaju. 

Jasno je da naša zemlja nije na udaru švercera, kakav trpe države poput Španije, Holandije ili Belgije, u čijoj luci Antwerpen je samo 2023. zaplijenjeno 116 tona skupocjene droge. Neizostavno pitanje je ipak gdje su naši u tim vodama.

„Sve najznačajnije kriminalne obrede do sada, makar u poslednjoj deceniji, vrlo jasno govore da su kriminalci sa naših prostora vrlo visoko rangirani i da se nijedan značajniji prljavi posao ne može odraditi bez njihove direktne participacije“, kaže Rakočević.

Šverc heroina je manje isplativ u odnosu na kokain, ali logično ima ko i time da se bavi. To su kriminalne grupe koje pokrivaju sjever, grupe iz Podgorice i one iz Tuzi. Kada je u pitanju marihuana, njen put preko Crne Gore organizuju kako albanske, tako i domaće grupi iz nekoliko opština. Dok je šverc cigareta, posredstvom slobodne zone Luke Bar, kako se navodi u SOCTA 2024, gotovo prestao da postoji.

Međutim, Milovac ističe da bi bilo naivno zaboraviti slobodnu zonu Luke Bar kada je u pitanju šverc cigareta.

„Postupci koji su pokrenuti kada je u pitanju šverc cigareta nisu završili čak ni u optužnicama, a kamoli pravosnažnim presudama, tako da u ovom smislu zaista za organizovani kriminal u Crnoj Gori ne postoji ni jedan podsticaj da se prekine sa švercom cigareta preko slobodne zone“, kaže Milovac.

U izvještaju se ukazuje i na obračune kriminalnih grupa. U javnosti su se mnogo puta mogle čuti poruke da su kriminalci najsigurniji iza rešetaka. Međutim, upravo tamo dobijaju i pojačanje. Na kraju, niti je kriminalne grupe izmislila Crna Gora, niti smo usamljeni u toj problematici.

Prema podacima Europola, na teritoriji Evropske unije djeluje 821 visokoriznačna kriminalna grupa, od kojih je čak 280 aktivno duže od 10 godina. Ukupno, više od 25.000 članova.