Foto: Pixabay –

Skoro 400 zahtjeva za držanje i više od 1.700 za držanje i nošenje oružja podnijeto je Ministarstvu unutrašnjih poslova (MUP) od 1. januara do početka oktobra. Resor koji vodi Danilo Šaranović odbacio je 26 zahtjeva.

U pojedinim slučajevima, podnosioci su na odgovor MUP-a čekali i nekoliko mjeseci. U jednom od njih, podnosilac je dobio odobrenje za nabavku oružja, u roku podnio zahtjev i za držanje i nošenje, ali je odluku o tome dobio četiri mjeseca nakon roka koji je naznačen na potvrdi koju MUP izdaje prilikom podnošenja zahtjeva.

Iz resora unutrašnjih poslova kazali su “Vijestima” da je u pitanju složen postupak, da se odugovlačenje dešava, a da je najčešći razlog tome vrijeme potrebno da se obezbijede i dokazi propisani zakonom, a koji se pribavljaju kod različitih organa – sudova, Ministarstva pravde, Uprave policije, streljačkih i lovačkih organizacija, zdravstvenih ustanova…

“Područne jedinice i filijale za upravne poslove, državljanstvo i strance, pored odlučivanja o pravima i obavezama stranaka u oblasti prebivališta, putnih isprava, registracije vozila…, postupaju i odlučuju po zahtjevima iz oblasti oružja. Kada su u pitanju navodi da postoji zastoj u proceduri izdavanja isprava o oružju, ukazujemo da se radi o kompleksnom upravnom postupku koji podrazumijeva pribavljanje dokaza kojim se utvrđuju činjenice i okolnosti od značaja za odlučivanje u ovoj upravnoj stvari, pa dostavljanje tih dokaza u najvećoj mjeri dovodi do odugovlačenja postupka”, rekli su “Vijestima” iz MUP-a.

Kako su dodali, u određenom broju slučajeva, “postupak traje duže zbog dodatnog vremena potrebnog za sačinjavanje i dostavljanje službene zabilješke policije”.

“A u nekim slučajevima prolongira se dostavljanje dokaza sudova na osnovu kojih se cijeni da li je pokrenut postupak za prekršaje koji ukazuju da bi oružje moglo biti zloupotrijebljeno”, rekli su redakciji.

Postupak dobijanja odobrenja

Prema Zakonu o oružju, fizičko lice u obavezi je da, kada namjeri da nabavi oružje, podnese zahtjev za nabavku i to čini u mjestu prebivališta ili boravišta.

Iz resora unutrašnjih poslova pojašnjavaju da se za svaki takav podnijet zahtjev – za izdavanje odobrenja za nabavku oružja, kao i oružnih listova, cijeni da li podnosilac ispunjava opšte i posebne uslove propisane Zakonom o oružju.

Ti dokazi pribavljaju se kod nadležnih organa: Osnovnog suda, Višeg suda, Suda za prekršaje, Ministarstva pravde, Uprave policije, streljačkih i lovačkih organizacija, nadležnih zdravstvenih ustanova…

“Shodno navedenim zakonskim odredbama, a radi utvrđivanja postojanja okolnosti koje ukazuju da bi oružje moglo biti zloupotrijebljeno u smislu člana 13 stav 1 tačka 5 ovog zakona, policijski službenik je ovlašćen da traži i prikupi podatke i obavještenja o podnosiocu zahtjeva za izdavanje odobrenja za nabavku oružja i da o prikupljenim podacima sačini službenu zabilješku koja se dostavlja Ministarstvu, što, naglašavamo, predstavlja samo jedan od dokaza za ocjenu ispunjenosti uslova za izdavanje odobrenja za nabavku oružja”, pojašnjavaju.

Prema članu 13 stav 1 Zakona o oružju, kojim su propisani opšti uslovi za izdavanje odobrenja za nabavku oružja kategorije B fizičkom licu, podnosilac mora da ima opravdan razlog za nabavku oružja, da je navršio 18 godina, da nije pravosnažno osuđen za krivična djela protiv: ustavnog uređenja i bezbjednosti Crne Gore, čovječnosti i drugih dobara zaštićenih međunarodnim pravom; života i tijela, opšte sigurnosti ljudi i imovine, kao i krivična djela koja u sebi sadrže elemente nasilja, a sadržani su u krivičnim djelima protiv: imovine, slobode i prava čovjeka i građanina, polne slobode, braka i porodice, pravosuđa, javnog reda i mira, službene dužnosti, Vojske, životne sredine koja se odnose na ubijanje i mučenje životinja, ili ako je za ta krivična djela pokrenut postupak.

Lice koje podnosi zahtjev za odobrenje za nabavku oružja, takođe, mora imati dokaz da nije pravosnažno kažnjeno za prekršaj koji ukazuje da bi oružje moglo biti zloupotrijebljeno, posebno za prekršaj sa elementima nasilja u porodici, odnosno da nije pokrenut postupak za ove prekršaje.

Prema tački pet, lice mora da dokaže da “ne postoje druge okolnosti koje ukazuju da bi oružje moglo biti zloupotrijebljeno, a naročito: uživanje alkohola, droga ili drugih psihoaktivnih supstanci, poremećeni porodični odnosi, sukobi sa okolinom, agresivno ponašanje, kao i drugi poremećaji u ponašanju, disciplinske povrede propisa o lovstvu ili sportskom streljaštvu”.

Iz resora unutrašnjih poslova dodaju da su stavom dva istog člana propisani i posebni uslovi za izdavanje odobrenja za nabavku oružja fizičkom licu, i to da je lice zdravstveno sposobno za držanje i nošenje oružja i da raspolaže tehničkim znanjem i vještinom za pravilnu upotrebu, držanje i nošenje oružja.

“Nakon sprovedenog ispitnog postupka i ocjene dokaza pribavljenih od drugih državnih organa kojim se potvrđuje ispunjenosti uslova iz člana 13 Zakona o oružju, učestvovanja i izjašnjenja stranaka o rezultatima ispitnog postupka, donosi se odluka o zahtjevima za izdavanje odobrenja za nabavku oružja i zahtjevima za izdavanje oružnog lista za držanje oružja, odnosno oružnog lista za držanje i nošenje oružja”, navode iz MUP-a.

Od početka godine 379 zahtjeva za držanje

Resoru unutrašnjih poslova, kako su rekli “Vijestima”, u periodu od 01.01. do 02.10.2024. godine u područnim jedinicama i filijalama zaprimljeno je 379 zahtjeva za oružni list za držanje oružja. Od toga je usvojeno 209, a odbačeno 15, dok je 155 zahtjeva i dalje u proceduri.

“Za oružni list za držanje i nošenje oružja zaprimljeno je 1.756 zahtjeva, od čega je usvojeno 1.318, a odbačeno 11, dok je 427 zahtjeva i dalje u proceduri. U odnosu na zahtjeve koji su u proceduri, ukazujemo da se radi o zahtjevima koji su predati u skorijem roku, zahtjevi u kojima je potrebna dodatna provjera ispunjenosti uslova, a kako bi se na potpun i pravilan način utvrdile sve činjenice”, rekli su iz MUP-a.

Dodaju i da u pojedinim slučajevima, rješavanje zahtjeva zavisi od odaziva stranaka i njihovog učešća u postupku, odnosno izjašnjenja o rezultatima ispitnog postupka.

“Kao što je i prethodno navedeno, radi se o složenom postupku odlučivanja koje je uslovljeno pribavljanjem dokaza od drugih javnopravnih organa, a službenici MUP-a postupaju sa ciljem sprečavanja svih eventualnih zloupotreba u ovoj oblasti”, kazali su “Vijestima”.

Prema Izvještaju o radu i stanju u upravnim oblastima iz nadležnosti MUP-a za 2023, u toj godini obrađivano je ukupno 3.899 predmeta koji se odnose na nabavku oružja, od čega je usvojen 2.441 zahtjev, a 20 obustavljeno. U toj godini, ostalo je 1.338 neriješenih predmeta.

U istoj godini, podnijeto je 3.723 zahtjeva za registraciju oružja, od čega je 2.946 zahtjeva usvojeno, a u 43 slučaja postupak je obustavljen. Neriješena su ostala 734 predmeta.

U toku izrada novog zakona

U Izvještaju Evropske komisije koji je objavljen prije dva dana, pored ostalog, ukazuje se na to da je tokom 2023. godine u Crnoj Gori evidentirano je 261 krivično djelo nezakonitog posjedovanja oružja i eksplozivnih materijala, sa ukupno 724 komada zaplijenjenog oružja.

“Ovo pokazuje značajnu količinu ilegalnog oružja u prometu, a broj zaplijenjenih komada oružja ostao je relativno stabilan u odnosu na prethodnu godinu”, piše u izvještaju i dodaje se da je crnogorski zakon o oružju potrebno dodatno uskladiti s pravnim propisima Evropske unije.

Vlada Zdravka Krivokapića utvrdila je 30. septembra 2021. Predlog zakona o izmjenama i dopunama Zakona o oružju, ali je taj predlog u decembru 2021. povučen iz skupštinske procedure.

U toku je izrada novog Zakona o oružju, kojim će, kako najavljuju iz resora unutrašnjih poslova, biti pooštreni uslovi za posjedovanje oružja.

Prema podacima MUP-a, a koje je prije nekoliko dana objavio Portal Analitika, u Crnoj Gori je u evidenciji oružja sa izdatim ispravama, registrovano 105.826 aktivnih komada oružja kategorije B, u posjedu 69.593 vlasnika. Od toga, 69.230 su fizička, a 363 pravna lica.

Prema istim podacima, registrovano je i 1.607 komada C kategorije, u posjedu 1.477 vlasnika, od čega je jedno pravno lice. Za oružje C kategorije nije potrebno odobrenje MUP-a, ali vlasnik ima obavezu da oružje prijavi i od MUP-a pribavi potvrdu o prijavi.

Lani oduzeli 101 komad vatrenog oružja u legalnom posjedu

Tokom posljednjih sedam godina u Crnoj Gori je počinjeno petnaest femicida, od kojih je šest žena ubijeno vatrenim oružjem, jedna od njih iz službenog, policijskog pištolja, u svojoj kući.

Iz “Nacrta sektorske analize – Nasilje u porodici”, koji je Vlada objavila ljetos, policijski službenici su u 2023. godini, postupajući u vezi sa događajima nasilja u porodici, privremeno oduzeli 119 komada vatrenog oružja, od čega je u legalnom posjedu 101.

U vezi sa nasiljem u porodici, u toj godini nije registrovana upotreba vatrenog oružja.

Neuropsihijatar pljevaljskog Doma zdravlja Ilhan Tursumović oporavlja se od povreda koje je prošle sedmice zadobio na radnom mjestu, kada ga je šezdesetpetogodišnji pacijent, kojem je dan ranije odbio da mu potpiše mišljenje neophodno za izdavanje ljekarskog uvjerenja za nošenje oružja, ranio nožem.