Prema podacima Ministarstva unutrašnjih poslova iz februara 2024. godine, u Crnoj Gori je registrovano 4.658 vozila u državnoj svojini, što je za 377 više u odnosu na 2022, pokazuju podaci koje je objavio Institut Alternativa (IA).

Vrijednost prevoznih sredstava za koje su dostavljeni podaci od direktnih i indirektnih budžetskih organa je 19.854.655,29 eura, saopšteno je Institutu Alternativa iz Uprave za državnu imovinu. Međutim, s obzirom da Upravi ogroman broj direktnih i indirektnih budžetskih korisnika nije dostavio podatke o pokretnim stvarima, a ima i onih koji su dostavili nepotpune podatke, evidentno je da ta procjena nije konačna i da je znatno veća.

Na to ukazuje i broj subjekata koji u svom posjedu ima službena vozila, prema podacima o registrovanim prevoznim sredstvima u svojini države, koji je znatno veći od broja subjekata koji su Upravi za državnu imovinu dostavili podatke o voznom parku. Vozila registrovana u filijalama MUP-a koristi 460 organa.

VRIJEDNOST

Vrijednost voznog parka, prema uporednim podacima iz 2020. godine, danas je veća za 13.303.313,24 eura. Vozila u državnoj svojini, za koje je prije tri godine tadašnja Uprava za imovinu imala računovodstvene vrijednosti, u tom trenutku su vrijedila 6.551.342,05 eura. Iz Uprave za državnu imovinu kazali su da prosječna starost vozila u državnoj svojini, za koja su im dostavljeni podaci, iznosi 15 godina.

Podaci koje je dostavio MUP Institutu Alternativa pokazuju da 4.658 vozila koristi 460 institucija. Najviše vozila ima upravo MUP – 550. Potom slijedi Pošta Crne Gore – 345, Uprava policije – 181, Glavni grad Podgorica – 169, ANB – 119. Više desetina registrovanih vozila imaju i Uprava za inspekcijske poslove – 90, Uprava prihoda i carina – 77, Monteput – 72, Zavod za hitnu medicinsku pomoć – 54, Uprava za katastar i državnu imovinu – 44, Uprava za šume i Radio-Televizija Crne Gore – po 43, Uprava za izvršenje krivičnih sankcija – 42, Putevi – 40, Aerodromi – 39, Uprava za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove – 38.

Prema ovoj evidenciji, najviše vozila od ministarstava, poslije MUP-a, ima resor poljoprivrede i ruralnog razvoja – 74. Ministarstvo odbrane u svom posjedu ima 68 vozila, resor prostornog planiranja i državne imovine 21, a Ministarstvo kapitalnih investicija – 19.

Poslije Glavnog grada, najbrojniji vozni park od jedinica lokalnih samouprava imaju opštine Tivat – 43, potom Bar – 32, Herceg Novi i Kotor po 31. Skupština Crne Gore ima znatno manje vozila (33) nego Skupština opštine (SO) Budva, čiji vozni park broji 61 automobil. Brojniji vozni park od državnog parlamenta ima i SO Pljevlja – 38. Po nekoliko desetina vozila imaju i lokalna preduzeća više crnogorskih opština.

Međutim, čak ni taj podatak nije cjelovit pokazatelj broja vozila koja se koriste za potrebe državnih i lokalnih organa i institucija, te troškova koji nastaju njihovim korišćenjem, s obzirom da u taj broj ne ulaze vozila koja državne institucije uzimaju na lizing, s obavezom povraćaja vozila nakon isteka ugovorenog perioda, kao što su u prethodnom periodu radile Uprava za inspekcijske poslove i Uprava policije.

Iako po državni budžet nastaju troškovi za ta vozila (višegodišnji zakup, troškovi goriva…) koja neminovno čine vozni park državne institucije, ta vozila registruju davaoci lizinga, pa se ne prikazuju u broju vozila registrovanih na državni organ, što su saopštili iz Uprave za inspekcijske poslove i MUP-a. Uprava za inspekcijske poslove je u februaru koristila 40 vozila uzetih putem lizinga, a Uprava policije 130. Ta vozila, u oba slučaja, registrovana su na davaoce lizinga (Auto Čačak i Erste bank lizing).

Na pitanje o broju vozila za koja imaju evidenciju, iz Uprave su ranije kazali da je u toku izrada evidencije vozila, te da će o tome javnost biti blagovremeno obaviještena, a podaci će, prvi put, biti javno dostupni na sajtu Uprave za državnu imovinu.

KUPOVINE

Uprkos preglomaznom voznom parku u svojini države, budžetski korisnici su prilikom planiranja budžeta za 2024. godinu iskazali zahtjeve za kupovinu više od 500 novih službenih vozila.

Vlada na čijem je čelu bio Dritan Abazović usvojila je pred istek mandata Informaciju o uspostavljanju međuresorske radne grupe s ciljem optimizacije upravljanja voznim parkom. U tom dokumentu je konstatovano da je evidentno da ne postoji jedinstvena politika nabavke i korišćenja službenih vozila, nejasno definisana prioritizacija nabavke ove vrste, kao i značajno i neefikasno izdvajanje budžetskih sredstava za ove namjene, te je jasna namjera da se upravljanje postojećim službenim vozilima u vlasništvu države optimizuje, unaprijedi i učini efikasnim, zbog čega je predloženo formiranje radne grupe.

Zaključcima usvojenim na sjednici Vlade, Ministarstvo finansija je zaduženo da formira navedeno tijelo i da u njen sastav, pored predstavnika tog resora, uključi i predstavnike MUP-a, Generalnog sekretarijata Vlade, Uprave za katastar i državnu imovinu, te predstavnike relevantnih institucija. Zaključcima je Ministarstvo finansija obavezano da Vladu informiše o aktivnostima te međuresorske grupe.

Da li je Vladi na čijem je čelu Milojko Spajić prihvatljiva ova inicijativa, da li je, od promjene izvršne vlasti, došlo do formiranja međuresorskog tima koji bi se bavio optimizacijom voznog parka, Institut Alternativa nije dobio odgovor od nove izvršne vlasti.

Milionske nabavke u planu za ovu godinu

Više državnih institucija i organa u ovoj godini planira proširenje voznog parka, a to će, prema iskazanim planovima javnih nabavki, poreske obveznike koštati najmanje četiri miliona eura. Početkom februara Skupština je pokrenula procedure za nabavku pet novih putničkih vozila, ukupne vrijednosti 103.305 eura. Kupovinu novih vozila planiraju i Agencija za sprečavanje korupcije, Monteput, Regionalni vodovod, Centralna banka Crne Gore, opštine.

Vlada je u decembru 2023. godine usvojila inicijativu Eko-fonda o uvođenju električnih i hibridnih automobila za potrebe javnog sektora, kojom se nude subvencije od 7.500 eura za električna, odnosno 4.000 eura za hibridna vozila. U zaključcima usvojenim na toj sjednici zadužila je sva ministarstva i organe uprave i preporučila jedinicama lokalne samouprave da prilikom nabavke automobila i zamjene starih vozila za nova, počev od 1. januara 2024. godine, u okviru postupaka javnih nabavki predvide električna i hibridna vozila.