Crna Gora se potpisivanjem važnih međunarodnih obaveza obavezala na smanjenje uticaja fosilnih goriva i primjenu zelene agende.U Nacionalnom energetskom i klimatskom planu će biti definisan rok prestanka korišćenja uglja,a prelazni period iskorišćen za izgradnju novih industrijskih objekata u skladu sa svim ekološkim standardima.

Strategija poslovanja Rudnika uglja u okviru vladinih planova

U strategiji poslovanja Rudnika uglja Pljevlja, kao alternativa proizvodnji uglja je prepoznata mogućnost izgradnje fabrike cementa, kao vid strateškog partnerstva sa vladom Crne Gore. Predlog Rudnika uglja je još znatno ranije dostavljen Ministarstvu za ekonomski razvoj. Strategija razvoja građevinarstva u Crnoj Gori do 2020. godine takođe je predviđala izgradnju fabrike za proizvodnju cementa.

Istovremeno projekat izgradnje cementare u Pljevljima utemeljen je i u planu razvoja privrede Crne Gore,kao strateški proizvod države.

Foto : PV Informer

Određena lokacija za izgradnju cementare

Pljevaljska cementara bi trebala biti izgrađena u mjestu „Otilovići“, nekoliko kilometara od Pljevalja,a u neposrednoj blizini velike deponije laporca „Jagnjilo“.Po nekim prognozama količina laporca na deponiji, dovoljna je za oko 60 godina rada, prema trenutnim projekcijama proizvodnje cementa od oko dva miliona tona godišnje.

 Istovremeno blizina TE Pljevlja omogućila bi kroz ekološku rekonstrukciju TE Pljevlja povoljne uslove za korišćenje nus proizvoda termoelektrane, odnosno sitnog pepela i vještačkog gipsa, što bi još značajnije smanjilo troškove proizvodnje.

Izgradnjom cementare pokrenuo bi se i čitav lanac ulaganja u pogone za proizvodnju građevinskog materijala sa potencijalom za stvaranje više od 1.000 novih radnih mjesta,od kojih preko 600 direktnih radnih mjesta u cementari.

Samo u 2017.godini Crna Gora je prema nekim podacima uvezla cementa u vrijednosti od 41 milion eura,a narednih godina i znatno više, što jasno govori koliko bi realizacija izgradnje cementare bila značajna investicija za crnogorsku ekonomiju.Izgradnjom cementare Crna Gora bi značajno povećala izvoz na osnovu proizvodnje cementa koji je strateški proizvod izuzetno tražen na tržištu.

Foto : PV Informer -Lokacija cementare u Otilovićima

Akcioni Plan opštine Pljevlja obuhvata izgradnju cementare

Akcionim strateškim planom opštine Pljevlja (2020-2025) jedan od glavnih ciljeva industrijskog razvoja  opštine Pljevlja je stvaranje uslova za izgradnju fabrike cementa.Planskim dokumentima je u prethodnom periodu definisana lokacija buduće fabrike i krenula u rješavanje imovinsko-pravnih odnosa.Istovremeno prethodna Vlada Crne Gore je sa Rudnikom uglja počela sa pripremom tenderske dokumentacije za eksploataciju deponovanog laporca na deponiji „Jagnjilo“ i na tome se stalo, iako je Rudnik uglja od nove vlade još u jesen 2021.godine zatražio koncesiju za izgradnju cementare.

Iz Privredne komore Crne Gore za “PV Informer” o izgradnji cementare

Budući da je u sektorima saobraćaja,energetike i turizma planirana realizacija velikih infrastrukturnih projekata,te najavljena izgradnja druge dionice auto puta,Privredna komora je koristila i koristi svaku priliku da ukaže na potrebu što hitnijeg donošenja odluke o mogućnostima pokretanja proizvodnje cementa u Pljevljima  i valorizacije kvalitetnih resursa kojima je za tu namjenu,ovo područje bogato. Podsjetićemo da su laporac,ugalj,elektrofilterski pepeo i hemijski gips, koji su u jednom dijelu nusprodukt rada termoelektrane,jedne od glavnih komponenti za proizvodnju cementa.

U Crnoj Gori trenutno ne postoji ni jedna fabrika cementa,već se sve potrebne količine uvoze i za to se izdvajaju značajna finansijska sredstva. Izgradnjom cementare Crna Gora bi mogla postati značajan izvoznik cementa koji je tražen na svjetskom tržištu.Tokom mnogobrojnih događaja koje je Komora organizovala ovim povodom, od okruglih stolova i radnih sastanaka sa donosiocima odluka i sastanaka sa potencijalnim investitorima,između ostalog,ukazano je i na potrebu poštovanja svih ekoloških standarda zaštite životne sredine i kvaliteta života.Takođe, isticani su i značajni kapaciteti za proizvodnju opeke,gipsa i aditiva.Tokom tih diskusija kao optimalan model za realizaciju projekta izgradnje cementare,izdvojio je model u vidu partnerstva države,opštine Pljevlja,Rudnika i investitora.

Kada se govori o potencijalnim investitorima, ostvareni su određeni kontakti sa kompanijama koje su pokazale interesovanje za izgradnju fabrike, a Privredna komora u okviru svojih međunarodnih aktivnosti u vidu mnogobrojnih foruma koje organizuje kao i susreta sa ambasadorima koristi priliku da prezentuje sve potencijale Crne Gore,pa samim tim i potencijal za za fabriku za proizvodnju cementa.

Foto : PV Informer -Deponija laporca “Jagnjilo”

MKI za “PV Informer” o izgradnji cementare

Ministarstvu kapitalnih investicija je dostavljena inicijativa Rudnika uglja AD Pljevlja za pokretanje postupka dodjele koncesije za istraživanje I eksploataciju laporca sa odlagališta “Jagnjilo”, Opština Pljevlja broj 02/1-9255/1,od 05.10.2021.godine(akt zaveden u Ministarstvu pod brojem : 04-304/21-11001/1 od 12.10.2021.godine).

Predmetnu inicijativu ministarstvo je uputilo JU Zavod za geološka istraživanja i na osnovu dostavljenog izvještaja Komisije o ocjeni inicijative (akt broj : 05-178/1 od 05 11.2021.godine),u kojem je konstatovano da su ispunjeni osnovni preduslovi za sprovođenje procedure davanja tražene koncesije ,pripremilo informaciju sa predlogom da se tražena koncesija dodjeli Rudniku uglja ad Pljevlja,u skladu sa zakonom,bez postupka javnog nadmetanja i istu dostavilo Vladi Crne Gore na razmatranje.

Naime, u Zakonu o koncesijama “SL.L.CG”,br. 08/09,73/19,član 20,stav 2,tačka 6 iz postupka javnog nadmetanja može se isključiti privredno društvo u kome više od polovine akcija ima privredno društvo u većinskom vlasništvu države. Odnosno RUP preko EPCG je u većinskom vlasništvu države Crne Gore i pri podnošenju inicijative nadležnom organu treba da dobije pravo na korišćenje mineralne sirovine, bez učešća u javnom nadmetanju.

Informacija o ocjeni Inicijative Rudnika uglja AD Pljevlja za dodjelu koncesije za istraživanje i eksploataciju tehnogenog ležišta cementnog laporca “Jagnjilo”, Opština Pljevlja bez postupka javnog nadmetanja broj : 04-304/21-12035/1 od 05 novembra 2021.godine ,prijavljena je na razmatranje i usvajanje za sjednicu Komisije za ekonomsku politiku I finansijski sistem od 09.11.2021.godine.

Ministarstvo kapitalnih investicija je obavješteno da je Vlada Crne Gore na sjednici održanoj dana 17 novembra 2021.godine odgodila odlučivanje o predmetnoj informaciji(akt broj : 04-5478/2, od 26 novembra 2021.godine).

NVU”Breznica” podržava izgradnju cementare u Pljevljima

Milorad Mitrović, predsjednik NVU “Breznica iz Pljevalja podržava izgradnju cementare iz Pljevalja iz razloga što će proizvodnja cementa imati veliki značaj za razvoj ekonomije u Pljevljima i generalno na nivou države. Jedini uslov bez koga nema gradnje cementare je poštovanje svih ekoloških standarda i izbor vrste cementa koji je prihvatljiv za očuvanje životne sredine i zdravlja ljudi.

Agencija za zaštitu životne sredine : Sačuvati sliv jezera Otilovići

Kako se voda iz jezera Otilovići koristi kao voda za piće, veoma je važno da slivno područje jezera bude predmet posebne pažnje, kako površinske tako i podzemne vode, kako bi se spriječio bilo kakav uticaj koji bi mogao da ugrozi kvalitet vode jezera Otilovići. U tom smislu mora se izvršiti ispitivanje slivnog područja i utvrđivanje zona sanitarne zaštite vodozahvata, što je obaveza lokalne samourave u skladu sa zakonskim propisima. Ovo bi bio jedan od osnovnih preduslova uz detaljan prikaz tzv. zatečenog stanja svih segmenata životne sredine, na osnovu čega bi se potencijalno moglo razmatrati kakav uticaj bi mogla imati industrijska aktivnost na tom području i definisati mjere koje bi te uticaje spriječile ili dovele na najmanju moguću mjeru.

Apsolutno bi bilo neprihvatljivo primjena bilo kojih osim najbolje dostupnih tehnologija, sa kojima bi svi kriterijumi, naročito kriterijumi za emisiju zagađujućih materija u vazduh, bili ispoštovani, pri tom vodeći računa o kumulativnom uticaju, imajući u vidu već veliko opterećenje vazduha emisijama iz postojećih izvora zagađenja (TE Pljevlja, Rudnik uglja, individualna i kolektivna ložišta).

Postupak procjene uticaja na životnu sredinu koji se sprovodi u Agenciji za zaštitu životne sredine za ovakve vrste projekata mora da obezbijedi sve potrebne preduslove za zaštitu zdravlja i zaštitu životne sredine, sa svim opisanim detaljima tehnologije, opisa stanja, uticaja, alternative, predloženih mjera i praćenja uticaja funkcionisanja projekta. Agenciji za zaštitu životne sredine nije dostavljen zahtjev u vezi sa sprovođenjem ovakvog postupka za izgradnju cementare na lokaciji Otilovići. 

Abazović krajem 2022.godine prilikom posjete rudniku podržao značaj izgradnje cementare

U Pljevljima je krajem 2022.godine boravio Dritan Abazović, predsjednik vlade Crne Gore koji je u razgovoru sa rukovodstvom rudnika uglja podržao izgradnju cementare.Predstavnici rukovodstva Rudnika uglja su upoznali premijera da su zainteresovani mnogi investitori iz Francuske, Njemačke i Turske.Potrebno je obezbjediti ozbiljnog partnera koji bi omogućio i izvoznu strategiju, uz  prilikom izgradnje cementare poštovanja svih ekoloških standarda.

Potpisan memorandum o razumjevanju za opštinu Pljevlja

Foto: Kabinet predsjednika vlade Crne Gore

Prvi konkretni koraci u realizaciji pravedne tranzicije za opštinu Pljevlja pokrenuti su 10 aprila 2023.godine potpisivanjem „Memoranduma o razumjevanju“ između Vlade Crne Gore,EPCG i „Chayton Capital“ iz Londona u pogledu stvaranja okvira za razvoj, strukturiranje,finansiranje i implementaciju investicionog plana u pogledu industrijske infrastrukture u Pljevljima koji između ostalog obuhvata i izgradnju cementare na području predviđenom prostornim planom opštine Pljevlja. Ostaje da vidimo da li će potpisani „Memorandum o razumjevanju“ u skorije vrijeme posle jednogodišnje pauze dati konkretne rezultate i konačno omogućiti da se počne sa izgradnjom ovog veoma važnog privrednog subjekta, kako za lokalnu privredu, a tako i za ukupni ekonomski razvoj Crne Gore.

Članak redakcije portala“PV Informer“ pod nazivom : „IZGRADNJA CEMENTARE, KAO DIO PROJEKTA PRAVEDNE TRANZICIJE ZA OPŠTINU PLJEVLJA„ je sastavni dio projekta „Korak bliže Evropskoj uniji“(EU), koji realizuje NVO „Eko -tim“ u partnerstvu sa NVO Multimedijalni studio“EHO“ I „PV Informer“,a podržan je kroz program „OSC u Crnoj Gori – od osnovnih usluga do oblikovanja politika – M;BASE“ koji sprovodeCentar za građansko obrazovanje (CGO),Friedrich-Ebert-Stiftung(FES),Centar za zaštitu i proučavanje ptica Crne Gore(CZIP) i Politikon mreža. Projekat finansira Evropska unija,a kofinansira Ministarstvo javne uprave.

Sadržaj ovog članka je isključiva odgovornost PV Informer-a i ni na koji način ne odražava stavove CGO-a ili Evropske unije.