Vlada je utvrdila Predlog zakona o budžetu za 2021. godinu, kojim je predviđen ukupan iznos primitaka i izdataka od 2.455,79 miliona eura.

“Glavni cilj predloženog Zakona je stvaranje uslova za brži ekonomski oporavak, uz stabilizaciju javnih finansija kao jednog od glavnih preduslova ukupne ekonomske održivosti”, navode u Vladi.

Kako su dodali, snažan uticaj pandemije virusa COVID-19 na ekonomiju Crne Gore u uslovima visoke zavisnosti od turizma, uz istovremeno zatvaranje državnih granica tokom ljetnje turističke sezone, dovele su do realnog pada BDP-a od 15,2 odsto, ostvarenja budžetskog deficita na nivou od 10,1 odsto i ubrzale rast već visokog javnog duga na nivo od 105,1 odsto u 2020. godini.

“Dubina ekonomske krize i slaba difersifikovanost ekonomije zahtijevale su sprovođenje odlučnih mjera fiskalnog prilagođavanja kako bi se obezbijedilo smanjenje budžetskog deficita i javnog duga, i pružila podrška ekonomskom rastu. Istovremeno, u cilju ostvarivanja ušteda i podizanja transparentnosti trošenja javnih sredstava, po prvi put je u potpunosti primijenjeno programsko budžetiranje u izradi budžeta”, ističu u Vladi.

Izvorni prihodi budžeta za 2021. godinu planirani su u iznosu od 1.880,2 miliona eura ili 40,6 odsto procijenjenog BDP-a (4.636,6 miliona eura) i u odnosu na ostvarene u 2020. godini veći su za 240,9 miliona ili 14,7 odsto.

Rast budžetskih prihoda opredjeljuje projektovani rast ekonomske aktivnosti i sprovođenje mjera fiskalnog prilagođavanja koje imaju za cilj stvaranje uslova za povećanje budžetskih prihoda u narednom periodu, a to su:

• povećanje prihoda budžeta po osnovu oporezivanja neprijavljene imovine;
• suzbijanje neformalne ekonomije kroz unaprjeđenje rada inspekcijskih službi i pune implementacije elektronske fiskalizacije poreskih registar kasa, čime se doprinosi širenju poreske baze;
• uvođenje markiranja mineralnih ulja i njihovih derivata, čime se suzbija nelegalan promet naftnih derivata, unaprjeđuje kvalitet derivata na tržištu uz istovremeno povećanje budžetskih prihoda;
• ukidanje najviše godišnje osnovice za plaćanje doprinosa
• Odlukom Vlade biće zahtjevano od predstavnika države u  preduzećima u većinskom vlasništvu države i zavisnim preduzećima, da glasaju za raspodjelu neto dobiti od prethodne godine i uplatu sredstava u budžet shodno vlasničkom udjelu države
• U cilju suzbijanja negativnih efekata koje upotreba duvanskih proizvoda, alkoholnih pića i proizvoda sa dodatkom šećera imaju na zdravlje građana, kao i zbog potrebe daljeg uslaglašavanja visine akcize na cigarete sa zahtjevima pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji, te potrebe za povećanjem prihoda budžeta, planirane su izmjene akcizne politike. S tim u vezi planirano je povećanje akciza na duvan i duvanske proizvode, akcize na alkohol i alkoholna pića, akcize na gazirana pića sa dodatkom šećera kao i uvođenje akcize na proizvode od šećera, kakaoa i sladoleda.
• Predviđeno je i smanjenje stope PDV-a na jaja kao osnovne životne namirnice sa 21 na 7 odsto.

“Ukupni izdaci budžeta planirani su na nivou od 2.019,3 miliona eura ili 43,6 odsto BDP-a i u odnosu na preliminarno ostvarenje u 2020. godini manji su za 45,3 miliona eura ili 2,2 odsto”, navode u Vladi.

U strukturi ukupnih rashoda, Tekuća budžetska potrošnja planirana je na nivou od 1.815,8 miliona eura ili 39,2 odsto BDP-a, dok je Kapitalni budžet planiran u iznosu od 203,5 miliona eura odnosno 4,4 odsto BDP-a.

“U poređenju sa 2020. godinom, predlaže se smanjenje tekuće budžetske potrošnje u dijelu izdataka diskrecionog karaktera, do nivoa obezbjeđivanja funkcionisanja potrošačkih jedinica i implementacije aktivnosti kojima se obezbjeđuje unaprjeđenje pružanja javnih uluga i stvaranja nove vrijednosti. U isto vrijeme, izdvajanja za bruto zarade, penziona i socijalna davanja nisu umanjivani već će ove kategorije rasti i u 2021. godini kao rezultat planiranog usklađivanja shodno zakonskom okviru kojim se regulišu ova prava”, ističu u Vladi.

U Vladi navode da je fiskalno prilagođavanje na rashodnoj strani veće od pomenutog imajući u vidu planirano sprovođenje novih politika kojima se unaprjeđuje standard ranjivih kategorija društva, sa jedne strane, i stvaraju uslovi za implementaciju projekata koji imaju razvojni karakter, sa druge strane.